Pepijn Stoop | Het touw
Voor veel studenten kunstmatige intelligentie (KI) en informatica behoren de psychologie- en filosofievakken van de bachelors tot de minst populaire vakken. Het idee heerst dat de vakken niet toepasbaar zijn en het vele leeswerk roept weerstand op. Maar juist die vakken zouden meer waardering moet krijgen en maken dat de bachelors meer zijn dan een hbo+-opleiding.
Ik zat vandaag in een college Filosofie en AI. Van de 130 studenten waren er maar 20 komen opdagen. De docent leek niet verbaasd: hij had al bij het eerste college de bui zien hangen en aangekondigd dat door collegeopnames vast weinig mensen zouden komen. Naast mij zaten twee studiegenoten grinnikend foto’s van dik touw op te zoeken. Toen ik ze vroeg waarom, antwoordde een van hen: ‘Ik zoek een touw om mezelf aan op te hangen, zodat ik dit vak niet meer hoef te volgen.’
Je kunt deze uitspraak afschuiven op één overdrijvende student, maar volgens mij staat het voor meer. De psychologie-, filosofie- en academische vaardighedenvakken zijn nooit populair geweest: informaticastudenten zijn niet warm te krijgen voor het ethiekvak in het tweede jaar en KI-studenten zien niet het nut in van het eerstejaars psychologievak. Toevallig ben ik ook teaching assistent (TA) bij dat laatste vak. En hoewel de opzet van de werkcolleges elk jaar wordt veranderd om studenten er enthousiaster voor te krijgen, is een stevige aanwezigheidsplicht nodig om studenten zover te krijgen om ook echt te komen.
De gevolgen van deze impopulariteit zijn duidelijk merkbaar: de schrijfvaardigheid en de discussievaardigheden van de studenten blijven achter. Verslagen worden geregeld slordig in elkaar geflanst vol spelfouten, maar misschien nog wel erger: studenten begrijpen niet altijd wat het nut is van het voeren van werkcollegediscussies over fundamentele vraagstukken over KI en digitalisering. Dit terwijl dat een ontzettend belangrijke vaardigheid is voor ontwikkelaars van KI en algoritmen die publiek uitgerold worden.
Je moet als student en misschien toekomstige PhD’er weten welke biases een rol kunnen spelen in je data en model en wie de verantwoordelijkheid moet nemen als jouw model de toeslagenaffaire 2.0 veroorzaakt. Zonder deze vakken waarbij je moet nadenken, lezen en schrijven in plaats van programmeren, leiden we mensen op tot programmeurs die we goed kunnen verkopen aan het bedrijfsleven, maar die niet kritisch naar hun werk kunnen kijken. In mijn eigen werkcollege Filosofie en AI beargumenteerde een student bijvoorbeeld stellig dat AI-ontwikkelingen altijd een vooruitgang zijn, ook als ze discrimineren. Ik houd mijn hart vast als deze persoon ooit inderdaad bij de toeslagenaffaire 2.0 betrokken raakt.
Hoe krikken we de populariteit van deze vakken dan op? Nou, bijvoorbeeld door ze niet altijd naast een zwaar wiskunde- of programmeervak in te roosteren waardoor alle aandacht naar dat andere vak gaat. Door experts op het gebied van psychologie of ethiek en computer science te laten spreken tijdens hoorcolleges. Door de rommelige structuur van sommige van deze vakken aan te pakken. Of juist meer aandacht aan deze onderwerpen binnen de andere vakken te besteden. Laat studenten zich opklimmen aan het touw in plaats van... ach, je weet wat ik bedoel. Hoe dan ook: we doen deze vakken nu echt tekort. Hoog tijd voor actie, want discussiëren over je werk is voor deze relatief jonge wetenschappen en wetenschappers essentieel.
Pepijn Stoop is student kunstmatige intelligentie.
