‘UvA moet actiever informatiebeleid voeren rond sociale veiligheid’
Universiteiten, waaronder ook de UvA, moeten veel pro-actiever en duidelijker communiceren over sociale veiligheid, hulp bij ervaren sociaal onveilig gedrag en bij de richtlijnen rond ‘instemming’, schrijft bachelorstudent Sofia Neumayer.
Nu het eerste blok van het studiejaar langzaam ten einde loopt, hebben veel eerstejaarsstudenten al een kijkje gekregen in het universitaire leven dat hen de komende jaren te wachten staat. Het eerste semester vormt, zo blijkt uit onderzoek gepubliceerd in onder meer Journal of American College Health, een periode van verhoogd seksueel geweld aan universiteiten. Gesproken wordt over het eerste semester als ‘een rode zone’. Dit geweld is, naast vele andere factoren, toe te schrijven aan een toename van feestjes om de terugkeer naar de universiteit te vieren, meer alcoholgebruik, en studenten die te maken krijgen met een campuscultuur die ze nog nooit hebben meegemaakt. Vooral eerstejaars zijn niet op de hoogte van de informatie die beschikbaar is voor slachtoffers van sociaal onveilig gedrag aan de UvA. Maar zelfs als ze wel op de hoogte zouden zijn, staat de informatie her en der verspreid op de UvA-website en is de informatie soms moeilijk te begrijpen of überhaupt lastig te achterhalen.
Actievere aanpak nodig
Een enquête door Consent at UvA, de studententak van Our Bodies Our Voice, toonde grote onbekendheid aan met regels rond sociale veiligheid. Slechts 16 procent van de respondenten die aangaven seksueel geweld te hebben meegemaakt tijdens hun UvA-studie, wist bij wie ze terecht konden voor hulp. Verder gaf 55 procent van de ondervraagde studenten aan geen vertrouwen te hebben dat de universiteit passende hulp biedt bij sociale veiligheidsproblemen, 65 procent gaf zelfs aan niet op de hoogte te zijn van de hulpverleningsfaciliteiten die de UvA biedt in geval van ervaren sociaal onveilig gedrag.
Dit illustreert de dringende noodzaak van een actievere aanpak bij bewustzijnsvergroting rond sociale veiligheid en bij de beschikbare hulp die de UvA kan bieden. De UvA zou veel actiever moeten proberen gevallen van sociaal onveilig gedrag te verminderen of liever te minimaliseren. Het onderwerp ‘sociale veiligheid’ komt in de introductienieuwsbrief voor eerstejaars UvA-studenten weliswaar aan de orde, maar daarmee is het probleem en de oorzaak daarvan nog niet aangepakt.
Onaanvaardbaar
Dit roept de vraag op welke rol onderwijsinstellingen moeten spelen bij het informeren van studenten over de regels rond sociale veiligheid. Volgens de huidige gedragscode van de UvA dienen medewerkers en studenten zich met het oog op een veilige en goede werk- en studieomgeving ‘te onthouden van elke vorm van onaanvaardbaar gedrag’. Dit ‘onaanvaardbare gedrag’ wordt gedefinieerd als gedrag dat ‘belastend’ zou zijn voor de degene die het wordt aangedaan, omdat het ‘de lichamelijke of geestelijke integriteit’ van hem of haar ‘schaadt’. Hoewel seksuele intimidatie in de gedragscode is opgenomen als voorbeeld van verboden gedrag, blijft onduidelijk wat precies de definitie is van ‘instemming’ of ‘aanranding’. Uit onderzoek is gebleken dat bijvoorbeeld de definitie van aanranding per land en cultuur sterk verschilt. Sommige studenten weten niet welk gedrag in het land waar zij studeren als seksuele intimidatie wordt beschouwd.
Nieuwsbrief
De UvA wil internationale studenten helpen bij hun ingroei in de Nederlandse samenleving. Dat is op zich een goede zaak, maar het zou moeten betekenen dat zij ook op de hoogte worden gesteld van het beleid van de universiteit inzake ongepast gedrag, waaronder seksuele intimidatie. Dit zou culturele misverstanden over bijvoorbeeld de definitie van ‘instemming’ helpen wegnemen. Studenten zouden er dan zeker van kunnen en moeten zijn dat hun hoogleraren, docenten en medestudenten op de hoogte zijn van deze zelfde richtlijnen.
De rode zone is iets dat niet alleen kan worden aangepakt en opgelost met een introductie nieuwsbrief aan het begin van het eerste studiejaar met daarin een link naar een website met verwarrende informatie over sociale veiligheid. Universiteiten, waaronder ook de UvA, moeten veel pro-actiever communiceren over sociale veiligheid, de regels daaromheen, de hulp die studenten kunnen krijgen en de richtlijnen ten aanzien van instemming. Studenten moeten zich niet alleen sociaal veilig voelen, ze moeten ook sociaal veilig zijn en over juiste en gedetailleerde informatie beschikken om sociaal onveilig gedrag te voorkomen.
Sofia Neumayer is bachelorstudent communicatiewetenschap en voormalig lid van de CSR.
