.jpg)
Op z'n Duits | Waarom minister Van Engelshoven blij is om eenzame studenten
Studenten behaalden tijdens corona meer punten dan normaal. Fantastisch nieuws voor de minister van Onderwijs. ‘Wát een prestatie’ kirde ze in NRC Handelsblad. Ik zou dat enthousiasme toch wat temperen als ik haar was. In hetzelfde stuk noemt een hoogleraar de stijging ‘de winst van de eenzaamheid’.
.jpg)
In het voorjaar stegen het aantal punten en het cijfergemiddelde. Volgens Van Engelshoven moesten studenten aan dezelfde eisen voldoen. Omdat er toch niets te doen is, slaat men van armoede maar aan het studeren, beredeneert ze. Die conclusie lijkt me voorbarig en tamelijk gevaarlijk voor een onderwijsminister. Want hoe weet ze zeker dat de lat niet lager is gelegd?
In maart werden docenten overvallen door de verplichte omzwaai naar digitaal doceren. Online toetsen vergt behoorlijk wat aanpassingen. In Utrecht zaten we net aan het eind van een blok. Het tentamen, voor zo’n 250 studenten, lag al klaar. In allerijl zijn er nieuwe vragen verzonnen, minder gericht op het reproduceren van kennis en meer op het toepassen van inzicht. Bij het nakijken waren we erg lief, ook voor de evidente gevallen van fraude. Het waren immers rare tijden.
Poll
Ik begrijp dus wel waarom de cijfers afwijken van eerdere jaren, maar het hoeft niet het hele verhaal te zijn. Op Twitter vroeg ik uni-collega’s naar de oorzaak, in een poll met twee mogelijkheden en een uitnodiging tot toelichting. De poll werd 182 keer ingevuld. 32 procent wijdde het aan makkelijkere toetsen, 68 procent schreef het verschil toe aan dat studenten meer tijd hebben.
Wetenschappers zouden geen wetenschapper zijn als ze de antwoordmogelijkheden niet direct gingen compliceren. Misschien is onderwijs wel toetsgerichter geworden, op ‘hoe zorgen we ervoor dat studenten het tentamen doorkomen’? Ook is het soort toetsen veranderd en krijgen studenten soms meer tijd om de toets te maken. Tegelijkertijd merken docenten bij studenten daadwerkelijk verandering: ‘vrijwel iedereen levert iedere opdracht in’.
De tijdsfactor was dus populair als verklaring. Want ja, ‘als je elke dag al een uur meer studeert dan is dat uiteindelijk veel meer’ en ‘als je toch thuiszit kun je net zo goed gaan studeren’. Dit wordt ondersteund door Spaans onderzoek. De opsluiting daar had een positief effect op de prestaties, al weten de onderzoekers niet of dit komt omdat studenten regelmatiger zijn gaan studeren, of omdat ze beter hun best zijn gaan doen uit angst iets te missen of uit sympathie met de problemen waar het hoger onderwijs mee kampt.
Vergevingsgezinde docenten
Meerdere collega’s opperden een verklaring die mijn ervaring onderschrijft, zonder dat ze die kenden: schappelijkere, meer vergevingsgezinde docenten. Het is daarom interessant om uit te zoeken waar de cijferstijging zit. Die kan namelijk ‘ook betekenen dat meer 4.5-5-jes-klanten nu coulanter naar de 5.5-6 worden geholpen want ‘nu studenten laten zakken is wel heel hard’ oppert promovendus Luuc Brans.
Wie zal het weten, reageerde voormalig UvA’er van het jaar Sicco de Knecht op mijn vraag. Nou, Van Engelshoven zou dit moeten willen weten. Tegen NRC zei ze dat ze niet had verwacht ‘dat studenten en docenten zich zo snel en goed zouden aanpassen’. Maar het gaat helemaal niet goed! Docenten en studenten, zo staat nota bene in het hetzelfde artikel, gaan gebukt onder stress, depressie en eenzaamheid.
Daarmee geeft de minister wederom blijk van kortzichtigheid, desinteresse en algehele ongeschiktheid voor haar positie. Ik begrijp wel waarom ze liever juicht dan verder kijkt dan haar neus lang is. Zo’n onderzoek zou diezelfde neus op de feiten drukken, en vervolgens zou ze daar op moeten handelen. Wegkijken is veel makkelijker en bespaart tijd, net zoals het toch maar laten slagen van een ondermaatse student.
