Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Dirk Gillissen (UvA)
opinie

‘We moeten als studenten meer betrokken kunnen zijn bij onze stad Amsterdam’

Moataz Rageb,
3 september 2019 - 09:41

Studenten leven nog te vaak in een academische bubbel, terwijl hun kennis ook tijdens hun studie al van waarde kan zijn voor Amsterdammers. Dat zei Moataz Rageb gisteren in een gesproken column bij de Opening van het Academisch jaar. ‘Ik geloof in de kracht van studenten, nu!’

Tijdens mijn bacheloropleiding was ik naast mijn studie ook werkzaam bij het VoorUit-project. Bij VoorUit verrichten studenten werkzaamheden in een wijk waar ze worden betaald in woning. Bij VoorUit ontfermden teamgenoten en ik ons over wijkactiviteiten zoals het managen van een sportclub voor kinderen, huiswerkbegeleiding voor basis- en middelbarescholieren en mijn favoriete activiteit: op visite gaan bij je gastgezin.

 

Op zoek naar een school

Bij mijn gastgezin dronk ik vaak een kopje thee en at ik koekjes, hielp ik met het lezen van belangrijke brieven en deed ik nog wat extra huiswerkbegeleiding voor de kinderen. Op een bepaald moment vroeg moeder of ik zou kunnen helpen met het zoeken van een nieuwe basisschool voor haar dochter. Dit omdat haar toenmalige school ging sluiten wegens te weinig aanmeldingen. Ik heb online gekeken welke school een goede score had en we vonden een mooie school in de buurt. De mogelijkheden verkennend ben ik meegegaan naar het spreekuur met de directrice. Elke week gingen we weer naar het spreekuur, maar we kregen de directrice niet te spreken omdat ze het vrij druk had. Moeder had het al opgegeven maar ik gaf aan dat het goed was om nog even door te zetten, het ging immers over de toekomst van haar dochter.

‘Een kleine werkzaamheid voor mij was cruciaal in het leven van de dochter uit mijn gastgezin’

Bij de vierde keer was het raak, we kwamen in gesprek met de directrice die aangaf dat de school helaas vol zat. Mijn gedachten gingen naar theorieën die ik bij stadssociologie had geleerd over hoe educatie niet alleen een motor van emancipatie kon zijn, maar ook een reproductie van ongelijkheid. Ik herinnerde mij de artikelen die bespraken hoe scholen ook aan ‘gatekeeping’ deden door enkel leerlingen aan te trekken die al het gewenste kenniskapitaal van huis uit mee kregen en zodoende de school best een hoog slagingspercentage kon hebben. Of dit nou echt van toepassing was op deze school weet ik niet, maar wat ik wel weet is dat doordat ik vragen stelde als ‘welke selectieprocedures gebruiken jullie eigenlijk?’ er wonderbaarlijk genoeg toch nog een plekje vrij bleek te zijn. De juiste vraag stellen was blijkbaar de doorslaggevende factor. Een kleine werkzaamheid voor mij, maar wel cruciaal in het leven van de dochter uit mijn gastgezin.

‘Zouden wij als studenten naast het werken aan onze eigen toekomst, ook kunnen werken aan de toekomst van onze samenleving?’

Toeval

Op de fiets naar huis vroeg ik mezelf af wat er nou precies was gebeurd? Naast dat ik het vreemd vond dat er opeens wel een plek vrij was, en hoe ongrijpbaar dit soort procedures zijn, analyseerde ik ook het volgende: ‘Mijn vakspecifieke kennis was toevalligerwijs op het juist moment, op de juiste plek, om de juiste vraag te stellen. Zodanig was mijn kennis van meerwaarde voor mijn gastgezin. En ik betrapte mezelf erop dat ik dacht: ‘waarom zou dit aan het toeval overgelaten moeten worden?’ Zou maatschappelijke studentenbetrokkenheid geïnstitutionaliseerd kunnen worden? Zouden wij als studenten naast het werken aan onze eigen toekomst, ook kunnen werken aan de toekomst van onze samenleving? En dan bedoel ik niet pas wanneer wij afgestudeerd zijn, nee nu! Tijdens de studie!

 

En ik hoor jullie wel denken: maar hebben we daar wel de tijd voor, schieten we niet ons doel voorbij als we meer zouden gaan doen dan onderwijzen en leren? Ja, eens. Als het als extra werk er bovenop zou komen wel. Maar, dat hoeft niet zo te zijn! Een andere route is om het onderdeel van het curriculum te maken, en het te laten aansluiten op de doelen die UvA al heeft. Community service learning zoals dat chic heet. Een tweerichtingsweg, waarbij enerzijds studenten op basis van onze academische vaardigheden bestaande sociale problemen kunnen oplossen voor de stad Amsterdam en zijn bewoners. Anderzijds, kunnen wij weer leren van de activiteiten waar wij bij betrokken zijn en kunnen wij meer diepgang geven aan de theorieën uit onze boeken en groeien op academisch, professioneel en persoonlijk vlak.

‘De maatschappelijke betrokkenheid van onze 34.000 studenten kan ook de segregatie in de stad verkleinen’

Bubbel

Volgens mij kan de maatschappelijke betrokkenheid van onze 34.000 studenten ook de segregatie in de stad verkleinen. Op dit moment begeven veel studenten zich in een bubbel, binnen de muren van de academische gemeenschap. Dat is niet verkeerd, het is belangrijk dat er intensief contact is tussen studenten en medewerkers, voor de uitwisseling van ideeën en academische samenwerking. Maar de bubbel kan ook ten koste gaan van contact met andere lagen uit de samenleving. En dat is niet wenselijk! Middels maatschappelijke betrokkenheid kunnen wij die bubbel laten spatten en meer bruggen bouwen met andere lagen uit de samenleving.

 

Ook kan de maatschappelijke betrokkenheid zeker van belang zijn voor de internationale studenten. Hun praktische ervaring binnen de Amsterdamse gemeenschap kan hen de juiste gelegenheid geven om te socialiseren tijdens en na hun studie. Ook kunnen zij door hun maatschappelijke inzet hun kansen vergroten om later in Amsterdam te werken en te leven.

 

Al met al hoop ik dat wij als studenten meer betrokken kunnen zijn bij onze stad Amsterdam. Waar wij huiswerkbegeleiding toegankelijk maken voor alle Amsterdamse scholieren, schaduwonderwijs de nek omdraaien en ongeacht sociaaleconomische klasse en waar scholieren de juiste begeleiding en rolmodellen voorgeschoteld krijgen. Waar wij thee kunnen gaan drinken met ouderen, hun mentale gezondheid kunnen verbeteren en eenzaamheid de deur uit helpen. En waar wij op lokaal niveau ons kunnen inzetten om de klimaatproblematiek op te lossen. Want een mooie toekomst die wacht niet op ons, die moeten wij samen maken. Werken aan een duurzamer Amsterdam, werken aan een gelijkwaardiger Amsterdam en waar het nog mogelijk is, werken aan een gezelliger Amsterdam.

 

Ik geloof in de kracht van studenten, nu! Tijd om lief te zijn voor onze stad, zoals ons Amsterdam lief is voor ons!

 

Moataz Rageb studeert sociologie aan de UvA, was student-assessor en is nu lid van de taskforce societal student engagement van de UvA.

Lees meer over