Op z'n Duits | Staken moet raken
Natuurlijk ga ik staken. Ik onderschrijf de eisen van WOinActie en ik ben boos op de minister, die bij de vorige demonstratie niet eens met ons wilde praten. Het protest is legitiem en belangrijk. Natuurlijk doe ik mee. Ik ga naar Den Haag. Zo klaar als een klontje. Totdat ik de cursushandleiding van ons vak aan het maken was en zag dat de staking op een collegedag valt.
In een fabriek is het duidelijk. Werknemers leggen het werk neer en de baas ziet zijn productie kelderen. Het is de beste manier om arbeidsrechten af te dwingen als werkgevers niet willen luisteren. In het openbaar vervoer oefent een staking eveneens doelmatig druk uit. De reiziger baalt en met een beetje geluk is de organisatie gevoelig voor klantontevredenheid.
Ook in het basisonderwijs is een staking effectief. Ouders zijn tenslotte burgers en als hun kinderen een dag niet ondergebracht kunnen worden op school, zitten zij met de gebakken peren. Dat vertaalt zich in politieke druk. Hoewel ik nooit les heb gegeven op de basisschool, kan ik me zo voorstellen dat een dagje niet rekenen geen significant effect heeft op het niveau van de leerlingen. Aan de universiteit is dit allemaal anders.
Veel studenten zullen niet doorhebben dat hun docenten staken, omdat ze die dag geen les hebben. Het andere werk dat docenten doen is voor hen sowieso onzichtbaar. Het is ook niet aan een specifiek tijdstip gebonden – flexibele werktijden zijn een van de pluspunten van de universiteit.
Ik kan me niet voorstellen dat er collega’s zijn die daadwerkelijk acht uur minder gaan arbeiden volgende week. Die opdrachten niet nakijken of een halve beursaanvraag insturen. Daar heb je alleen jezelf mee. Het werk aan de uni moet gedaan worden en we gaan altijd net zo lang door tot het af is. Dat is nou precies een van de problemen.
Op 15 maart is er geen aanwezigheidsplicht. Sommige docenten kiezen ervoor om het onderwijs die dag te laten vervallen. Dat is misleidend. De studenten hoeven niet te komen, maar de stof moet wel gedaan. Dat kan niet anders aan een universiteit met blokken van acht weken, wat zich doorgaans vertaalt naar zeven weken les. Een college laten vervallen betekent dat een heel thema wegvalt. En je hebt al zo weinig tijd.
In mijn week 6 stond een hoorcollege gepland over een van de belangrijkste en lastigste denkers binnen het vakgebied. Haar niet behandelen in de basisinleiding is geen optie. Studenten de tekst zelf laten uitvogelen zonder ondersteunende uitleg eigenlijk ook niet.
En dus bediscussieerden mijn collega en ik de mogelijkheden. Het college inhalen in de onderwijsvrije week. Het hoorcollege en de werkgroep omwisselen. Uiteindelijk kozen we voor een themaruil: week 5 werd week 6. Met pijn in het hart, want dat andere thema is ook belangrijk, en ook daar vinden we dat studenten recht hebben op begeleiding.
Deze week besprak ik de staking met de juniordocenten en toen kwamen nog meer bezwaren boven tafel. Geen hoorcollege betekent een propvolle werkgroep. Als ik staak, zadel ik hen dus met extra werk op. De seminars zijn trouwens op maandag. De juniordocenten bereiden die altijd op vrijdag voor. Betekent een staking dat zij tegen de studenten kunnen zeggen dat ze niks gepland hebben?
Dan zouden studenten het echt voelen, bedachten we. Zeker als we benadrukken dat de stof wel onderdeel is van het tentamen. Het zou wellicht aandacht vestigen op de zaak, studenten zouden misschien inzien welke problemen er spelen. Maar bewustwording onder studenten is niet het doel van de staking. We willen dat het kabinet luistert.
Druk uitoefenen op de regering kan eigenlijk maar op twee manieren in het hoger onderwijs. We kunnen stoppen met financieringsaanvragen en we kunnen weigeren aan visitaties mee te werken. Dat heeft alleen zin als we het met z’n allen doen, net als dat een staking in een fabriek een collectieve actie moet zijn.
Op 15 maart ben ik solidair met de stakers uit het primair en secundair onderwijs. Die dag geef ik geen college, maar als studenten vragen hebben zal ik die op zaterdag beantwoorden. Natuurlijk ga ik naar Den Haag. Maar dat protest heeft niets van doen met het neerleggen van werk.
