Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Andrew Neel (Unsplash)
opinie

Op z'n Duits | Gebitch op millennials is gênant

Linda Duits,
7 december 2018 - 08:09

Gezeur over de jeugd van tegenwoordig is van alle tijden - het schijnt dat Socrates er al een handje van had. Het hedendaags gejammer over millennials is dan ook eindeloos vermoeiend, niet in de laatste plaats omdat die groep gigantisch groot is: iedereen geboren tussen begin jaren tachtig en eind jaren negentig. In diezelfde categorie moet je oppassen voor oude mensen die klagen over studenten.

In De Groene verscheen een ijzersterk stuk van Hadjar Benmiloud over verborgen armoede onder hoogopgeleide jongeren. Ze gebruikte daarbij ook de term millennials, maar deed dit correct. Een generatie is een groep mensen die in hetzelfde leeftijdscohort is geboren en die ‘een gedeelde locatie in het sociale en historische proces’ heeft, zo leert socioloog en bedenker van het concept Karl Mannheim ons (1952, p. 291).

 

De onderling gedeelde positie waar Benmiloud over schrijft gaat over afstuderen in een periode waarin er weinig werk was. Dat maakt hoogopgeleide leden van deze generatie vatbaar voor bepaalde gemeenschappelijke ervaringen, in dit geval armoede en uitzichtloosheid. Het gaat hier om reële problemen voor een groep die ook nog eens te maken heeft met grote studieschulden en onbetaalbare woningen. Een stukje solidariteit van voorgaande generaties is dan op zijn plaats.

‘674 likes voor een oude vrouw die vergeten is dat er een verschil is tussen arm zijn als student, en arm blijven na je afstuderen’

Daar kan je natuurlijk lang op wachten. Columnist Sylvia Witteman, née 1965, vond het nodig om in reactie op Twitter te schamperen: ‘In mijn tijd was het normaal om arm te zijn op die leeftijd. Bijna iedereen was doodarm. We hoefden niet te kiezen tussen een pakje sigaretten en een “meeneemkoffie” we hadden sjek en nescafe.’ 674 likes voor deze oude vrouw die vergeten is dat er een verschil is tussen arm zijn als student, en arm blijven na je afstuderen.

 

De miskenning van de omstandigheden waaronder jongeren en niet-zo-jong-meer-jongeren leven is een thema dat constant terugkeert. Ik zag het ook in een opiniestuk in Trouw deze week. Hbo-docent Ron Ritzen, bouwjaar 1962, wilde even lekker zeiken op zijn studenten en generaliseerde dat naar de hele populatie. Die kijken tijdens college op Zalando, vragen gastsprekers of hun verhaal onderdeel is van de tentamenstof en vullen bij evaluaties commentaren in die ‘letterlijk gekopieerd [lijken] te zijn van de site van “Geen Stijl’’.

‘Je moet je als docent dus afvragen hoe zinloos een student je college vindt als hij liever staart naar spullen die hij waarschijnlijk niet kan betalen, dan dat hij luistert naar jou’

Arme Ron, ik zou ook balen als mijn studenten zich zo gedroegen. Ritzen heeft geen zin om studenten te motiveren, ze zijn verplicht dat al te zijn omdat hun opleiding ‘zwaar gesubsidieerd wordt door de gemeenschap’. In ruil voor een laag collegegeld krijg je volgens hem ‘een beter salaris en doorgaans ook een leukere baan’. Dat gold misschien voor Ritzen (dat salaris dan, ik geloof niet dat hij zijn baan leuk vindt), maar voor de studenten in zijn banken is dat maar de vraag.

 

Natuurlijk zitten er flierefluiters onder de huidige studenten. Die had je ook in Benmilouds generatie en in de mijne – net als Witteman en Ritzen behoor ik tot Generatie X. Ik zie echter voornamelijk studenten die veel gemotiveerder zijn dan ik ooit was. Omdat ik niet bang was geen werk te vinden, omdat ik me geen zorgen maakte om die paar guldens die ik elke maand bovenop mijn gratis geld bijleende, omdat ik in een betaalbaar huis in het centrum woonde en terecht dacht dat dat altijd zo zou zijn.

 

Studenten werken hard, net als hun minder hoogopgeleide leeftijdsgenoten. Afhankelijk van hoe rijk hun ouders zijn, balanceren ze baantjes en cv-vulling met hun studie. Zakken voor een vak heeft enorme consequenties. Daar zijn ze zich maar al te goed van bewust. Je moet je als docent dus afvragen hoe zinloos een student je college vindt als hij liever staart naar spullen die hij waarschijnlijk niet kan betalen, dan dat hij luistert naar jou. 

 

Gebitch op millennials en de generatie na hen is gênant. De omstandigheden waarin deze groepen opgegroeid zijn en opgroeien, zijn immers grotendeels door de generaties voor hen gecreëerd. Door Witteman, Ritzen en ik dus, en door onze ouders: de vermaledijde babyboomers. Dat vraagt om meer dan solidariteit: het vraagt om het nemen van verantwoordelijkheid.

 

Linda Duits is een weggelopen wetenschapper, gespecialiseerd in populaire cultuur; in het bijzonder op het gebied van gender en seksualiteit.