Lekker stereotyperen | De orthodoxe atheïsten
Er waart een spook over de campus: een steeds groter wordende groep jongens en meisjes allemaal gekleed in zwarte coltruien, donkergrijze jeans en Chelsea boots. Als ze langslopen zien we hoe mensen zich verschrikt verbergen, bang om met ze in discussie te moeten. Want dat ze met iedereen wilden debatteren over de onfeilbaarheid van de menselijke logica, was ons al ter ore gekomen. We ondervonden het nog diezelfde dag, toen we staande gehouden werden door een aantal leden die ons een zwart boekje in de hand duwden.
Het geschrift, Het Vrije Woord getiteld, stond vol ware proposities over de oorsprong van de mens, de scheiding tussen goed en kwaad en het grote niets na de dood. Zo lazen we in Teeuwen 2:1, derde vers dat ‘in het land van Spinoza, belediging voor sommige mensen een waarheid is die ze liever niet willen horen.’ Waar de klassieke godsdiensten vaak ageren tegen ordinair gescheld, bleek dat voor de orthodoxe atheïsten net anders te liggen: hier diende de beschimping een hoger doel, omdat die het pad naar de weelderige bomen van het realisme opende.
Omdat we niet vies zijn van andersdenkenden, en het boekje rustig tot ons wilden nemen, zochten we de nieuwe stilteruimte op Roeterseiland op. Net aangekomen bij de illustraties van Hebdo 21:3, hoorden we getik tegen de ruit. Er stonden zeven coltruien die ons met een strenge blik maanden naar buiten te komen. Met de armen gekruist wachtten ze ons op. ‘Het is niet de bedoeling dat jullie dit belangrijke werk lezen op deze onheidense plek, waar de laïcité met voeten wordt getreden,’ sprak de Voorste. En om zijn woorden kracht bij te zetten reciteerde hij Dawkins 4:2: ‘Wij zijn een beweging waar religie niet wordt getolereerd, maar daar waar zij haar verfoeilijke kop opsteekt dient ze te worden tegengesproken en bekritiseerd met behulp van het rationele argument.’
We keken hem niet begrijpend aan. ‘Het wordt tijd dat jullie kennis maken met de Waarheid, de Wetenschap en de Vooruitgang,’ zei de Voorste. We herkenden direct de verwijzing naar Lubach 14:5. Daarop nodigde hij ons uit voor een avond waar een heuse Wetenschapper zou spreken.
Enkele dagen later keken we naar het witte piekhaar van een kromgebogen man. Dick Swaab begon zijn lezing provocerend. ‘Als ik spreek heb ik het idee dat ik alles goed heb overdacht, terwijl ik weet dat de vrije wil onzin is.’ Er klonk geroezemoes in de zaal. ‘Zo is religie geen keuze. De mate van ontvankelijkheid voor spiritualiteit is genetisch bepaald, daar is goed onderzoek naar gedaan.’ Voorzichtig gejuich steeg op. Toen Swaab klaar was, zette de Voorste Imagine in. Iedereen zong mee. Hand in hand en met gesloten ogen. Een enkeling pinkte een traantje weg.
