Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Cees Camel (cc, via Wikimedia Commons)
actueel

UvA-geheimen | Wat is dat vervuilde standbeeld op de Roeterseilandcampus?

Andrea Huntjens,
24 juni 2019 - 13:29

Het standbeeld naast het J/K-gebouw is vervuild: het roest, en er druipt een onbekende witte vloeistof uit. Over de staat van het kunstwerk blijkt al meer dan tien jaar te worden gediscussieerd. Wat is er aan de hand met het beeld?

We kregen een tip binnen: of we wilden onderzoeken door wie het kunstwerk naast gebouw-J/K op Roeterseiland gemaakt is. Het lijkt weggestopt in een hoekje, een naambordje ontbreekt en ook het standbeeld zelf lijkt zijn beste tijd te hebben gehad. Of zoals de tipgever het formuleerde: ‘Bij het Maagdenhuis wordt elke ontsiering eventueel dezelfde dag nog verwijderd. Maar dit beeld staat al jaren vies te wezen.’


Vogel op pyloon

Een snel rondje op Google leert dat het beeld ‘Vogel op pyloon’ heet en is gemaakt door Dolf Breetvelt. Toen de Roeterseilandcampus in de jaren zestig ontworpen werd, gaf architect Norbert Gawronsky aan Breetvelt de opdracht om een standbeeld voor op het terrein te maken. Breetvelt overleed in 1975, maar zijn dochter Iris Breetvelt werkt tegenwoordig op de UvA, op de Roeterseilandcampus zelfs.

Foto: Privéarchief Iris Breetvelt
Dolf Breetvelt naast zijn kunstwerk 'Vogel op pyloon'

Volgens dochter Breetvelt heeft het standbeeld altijd op deze plek gestaan, af en toe onderbroken door een verbouwing. Zo zag ze in 2009 dat het beeld plots niet meer op de campus stond. Breetvelt mailde hierover naar de UvA. ‘Het was onduidelijk of en waar het beeldwerk herplaatst zou worden,’ zegt ze. Uiteindelijk kwam het weer op zijn oude plek terecht.


Reputatie

De plaats van het beeld is niet het grootste obstakel. Breetvelt ergert zich vooral aan hoe het beeld, dat sinds de onthulling in 1968 niet meer schoongemaakt is, erbij staat. De metalen vogel die op de pilaar balanceert, heeft last van aanslag en is verroest. Op de pyloon zitten witte vlekken van een onbekende vloeistof.

In 2006 stuurde ze de eerste brief naar de omgevingsmanager van Roeterseiland. ‘Dat het er slecht bijstaat, doet de reputatie geen goed. Wie het voor het eerst ziet, weet niet hoe het er ooit uitzag en hoe het door mijn vader bedoeld is,’ zegt Breetvelt.

Na dertien jaar ziet het kunstwerk er nog even vervuild uit. Breetvelt laat een plastic mapje zien, waarin ze alle e-mails bewaart die ze heeft verstuurd of ontvangen. Een paar keer is haar beloofd dat het beeld zou worden schoongemaakt. Zoals in november 2010, toen het beeld tijdelijk werd weggehaald om ruimte te geven aan de verbouwing van Roeterseiland. ‘Restauratie gebeurt als het beeld verwijderd zal worden,’ leest Breetvelt het antwoord van de UvA voor.


Graafmachine

Vanuit haar kantoor keek Breetvelt, voor ze naar een werkplek naast De Brug verhuisde, lange tijd uit op het beeld. Drie jaar geleden zag ze plots een graafmachine naast het J/K-gebouw staan. ‘Ik zag ze graven en dacht: oh jee.’ Het beeld bleef staan en ook beloofde de UvA een naambordje bij het beeld te plaatsen. Dat is nog niet gebeurd.

Foto: Andrea Huntjens
Iris Breetvelt naast het kunstwerk van haar vader

Breetvelt heeft geen verklaring voor het uitblijven van de reiniging. Zou het te duur zijn? ‘De eerste de beste borrel kost de UvA meer geld. Het reinigen van een kunstwerk heeft ook een iets blijvender resultaat,’ zegt Breetveld. Zelf denkt ze dat de naam van haar vader niet bekend genoeg is en een grote schoonmaak daardoor geen prioriteit heeft. ‘Als het een naam had, als het een Karel Appel was geweest,’ verwijst ze naar het metershoge kunstwerk in de hal van REC-A, ‘dan weet ik zeker dat het wel was onderhouden.’

 

Rasika Yassine van de Facility Services van Roeterseiland laat in een reactie weten niet te begrijpen waarom het beeld niet eerder is schoongemaakt. ‘Maar als mevrouw Breetvelt contact met ons opneemt, dan gaan we er werk van maken,’ aldus Yassine.

Geheim ontrafeld! Heb je ook een UvA-geheim dat je graag ontrafeld zou willen zien? Mail ons op redactie@folia.nl.