Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Andras Peter Nemeth & Andras Kovacs (cc, via Central European University)
actueel

Honderden Hongaren studeren Nederlands: ‘De grammatica zorgde voor chaos’

Andrea Huntjens,
22 maart 2019 - 09:56

Terwijl het animo voor de studie Nederlands hier tanende is, is neerlandistiek in trek aan Hongaarse universiteiten. Er zijn maar liefst zeshonderd eerstejaars studenten. Waarom willen Hongaren Nederlands leren? ‘Ik was zelfs nog nooit in Nederland geweest.’

Acht jaar geleden wilde Eszter Fuhl (26) uit Boedapest graag een nieuwe taal leren. Duits sprak ze al en ook Engels viel af – ‘dat kan iedereen’. Ze bladerde door een foldertje van de Eötvös Loránd Universiteit, waar haar oog viel op de bachelor Nederlandse taal- en letterkunde. ‘Ik dacht: Ja, dat wil ik. Ik wist niks van het land en was er zelfs nog nooit geweest,’ zegt Eszter. ‘Maar het leek me een mooie taal.’

Eszter Fuhl

Een woordje over de grens

Ze bleek niet de enige: destijds begonnen er dertig studenten aan de opleiding, inmiddels zijn dat er meer. ‘Tijdens de grammaticalessen vielen er wel veel mensen af. Het regende onvoldoendes. Ik vond het ook moeilijk: het was echt even chaos in mijn hoofd,’ zegt Eszter. De redenen van haar klasgenoten om voor Nederlands te kiezen waren uiteenlopend. Sommigen waren van Nederlandse afkomst, anderen hoopten een baan te vinden in Nederland. ‘In Boedapest zijn ook veel Nederlandse bedrijven gevestigd, dus eigenlijk is het heel handig om de taal te leren.’


Sinds een paar jaar trekken steeds meer Hongaarse jongeren naar andere Europese landen om te studeren of werken. ‘In het buitenland verdien je nu eenmaal meer dan in Hongarije. Door de politieke situatie is het slim om een woordje over de grens te spreken. Dan heb je een voordeel in Europa,’ zegt Eszter.


Hugo Claus

Op haar eerste collegedag sprak ze nog geen woord Nederlands. ‘Onze hoofddocent was Nederlands, dus zij sprak vanaf het begin alleen maar Nederlands met ons. Dat was heel verwarrend, maar uiteindelijk hielp het me wel,’ zegt Eszter. Om toegelaten te worden tot de bachelor in Boedapest, moest ze bewijzen dat ze goed Duits sprak. ‘Daardoor ging ik het Duits en Nederlands nog vaak met elkaar vergelijken. Dat maakte het leren van een nieuwe taal soms lastig.’ Naast taalverwerving was er tijdens de bachelor ook aandacht voor literatuur, taalkunde en geschiedenis. ‘Ik heb mijn bachelorscriptie over Hugo Claus en Corneille geschreven. Daar kwamen literatuur en kunst samen.’

‘Het eerste halfjaar in Nederland had ik geen idee waar mijn vrienden het over hadden’

Na haar bachelor verhuisde ze tijdelijk naar Utrecht. ‘Voor de liefde,’ vult ze aan. Het viel haar niet altijd mee om de taal te kunnen spreken die ze drie jaar bestudeerd had. ‘Ik ging in Nederland veel met de vrienden van mijn vriend om, maar het eerste halfjaar had ik geen idee waar ze het over hadden. Jongeren spreken een taal heel anders dan een docent doet,’ zegt Eszter. ‘Ik had veel passieve kennis over de taal, maar het actief spreken is iets heel anders.’ Inmiddels gaat dit haar een stuk makkelijker af. ‘Ik werk bij IBM in Budapest, waar ik Nederlandse klanten help. Ik spreek dus nog dagelijks Nederlands.’

Dora Peterfay

Gebrekkige technologie

Dora Peterfay (23), afkomstig uit Baja, wilde graag linguïstiek studeren. Ze werd meertalig opgevoed en sprak al Hongaars, Engels en Duits. In eerste instantie wilde ze Engels studeren, ‘omdat ik zo van het Britse accent houd,’ zegt ze. ‘In Nederland wordt er op hoog niveau talenonderwijs gegeven en de zorg voor blinden is er erg goed,’ zegt Dora, die zelf blind is. ‘Toen dacht ik: waarom zou ik niet Nederlands gaan studeren?’ Ze begon via e-mail te corresponderen met Nederlanders, die al gauw vrienden werden. ‘Binnen drie maanden sprak ik vloeiend Nederlands. Ik had nog nooit een grammaticaboek aangeraakt,’ zegt Dora.


Ze begon aan een studie Linguistics aan de UvA en vulde die afgelopen jaar aan met de bachelor Nederlandse taal en cultuur. Om haar talenkennis te bewijzen, deed ze het eindexamen Nederlands van het vwo. ‘Het was een droom om examen te doen in een taal die ik nog maar kort sprak,’ zegt Dora. Toen haar studie begon, maakte haar handicap het volgen van colleges soms ingewikkeld. ‘In het eerste semester kon ik veel van de materialen niet lezen, omdat ze ingescand waren. PowerPoints tijdens hoorcolleges kon ik ook niet gebruiken. Dat ligt niet per se aan de universiteit, maar aan de gebrekkige technologie. Gelukkig is iedereen erg behulpzaam en proberen docenten mee te denken over manieren waarop ik toch het lesmateriaal kan lezen,’ zegt Dora.

‘Ik sprak vloeiend Nederlands, maar had nog nooit een grammaticaboek aangeraakt’

Net zo belangrijk als geneeskunde

Eszter en Dora vinden het jammer dat steeds minder Nederlandse studenten hun eigen taal willen bestuderen. ‘Het is een gevaarlijke ontwikkeling. Men moet op tijd inzien dat Nederlands net zo belangrijk is als geneeskunde, bedrijfskunde of rechten. We kunnen als land toch niet zomaar overstappen op het steenkolen-Engels? Dat is niet praktisch en niet haalbaar,’ zegt Dora. ‘Nederlands is zoveel meer dan alleen literatuur, iets wat veel mensen nog steeds denken. Het is geen overbodige luxe, maar noodzakelijk. Neerlandici zijn nodig.’

Ook Eszter hecht veel waarde aan de studie. Over drie weken verhuist ze permanent terug naar Utrecht. ‘Een taal is zo belangrijk. Nederland moet ervoor zorgen dat straks niet alleen buitenlanders geïnteresseerd zijn in hun taal. Ik ga namelijk nooit zo spreken als iemand die Nederlands als moedertaal heeft. Gek genoeg is in Hongarije hetzelfde aan de hand: steeds meer mensen willen Nederlands studeren, maar vrijwel niemand studeert nog Hongaars,’ zegt Eszter.

Lees meer over