Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Vera Duivenvoorden
actueel

UvA’er Iris (25) helpt studenten met seksuele problemen

Sterre van der Hee,
25 februari 2019 - 07:35

Het Bureau Studentenartsen aan de Oude Turfmarkt heeft als eerste huisartsenpraktijk in Nederland een praktijkondersteuner-seksuologie aangesteld: de 25-jarige UvA-student klinische neuropsychologie Iris Bunte. ‘Iemand zegt doorgaans makkelijker dat-ie somber is, dan dat-ie moeite heeft met klaarkomen.’

Je bent de eerste Nederlandse POH-seksuologie. Wat betekent dat precies? 

‘Ik ben POH’er, Praktijkondersteuner Huisarts. Veel huisartsenpraktijken hebben een POH-GGZ, een soort huispsycholoog als opstapje naar de basispsychologie. Die functie bestaat hier ook, maar omdat huisartsen Peter Vonk en Dorien Beijderwellen veel seksuele problemen signaleerden wilden ze daar meer aandacht aan besteden. Ik ben inderdaad de enige in Nederland, dus het is echt nieuw. Ik werk hier twee dagen, daarnaast doe ik neuropsychologisch onderzoek bij het transgendercentrum Amsterdam UMC, locatie VUmc.’

1 op 3 vrouwen heeft seksueel probleem

Bunte deed onderzoek naar seksuele problemen bij 120 mannelijke en 287 vrouwelijke proefpersonen. Daaruit bleek dat 14 procent van de mannen en 33 procent van de vrouwen een seksueel probleem opmerkt. Onderzoek van kenniscentrum Rutgers – bij 5.636 mannelijke en 8.778 vrouwelijke proefpersonen – komt in Nederland uit op 11 procent bij mannen en 15 procent bij vrouwen. Wereldwijd zijn dat ongeveer dezelfde percentages.  

Waarom is deze aparte functie nodig, volgens jou? 

‘Met de POH-GGZ en de basispsycholoog bestaat een vangnet voor veel problemen, maar niet voor seksuologie. De gevolgen van seksuele problemen worden vaak onderschat. Dat zie je onder meer terug in de vergoedingen van zorgverzekeringen: een seksuoloog zit niet in de basisverzekering. Stel, mensen komen met een orgasmeprobleem, dan denken ze wel drie keer na voor ze daadwerkelijk willen betalen voor specialistische zorg. Zo krijgt een klein deel daadwerkelijk hulp, en modderen veel mensen maar door, want de klachten zijn niet zo zichtbaar en in relaties schuiven mensen het vaak aan de kant. De effecten zijn daarentegen groot: denk aan negatieve gevoelens en angst- en somberheidsklachten. Het hebben van seks levert juist een positieve bijdrage: het stimuleert de afgifte van dopamine en oxytocine – het zogeheten liefdeshormoon – wat een positieve uitwerking heeft op verbinding met anderen en algehele gezondheid, zoals betere slaap, stressverlaging, et cetera.’

 

Met welke klachten komen studenten nu bij jou?

‘Heel variabel: pijn bij het vrijen, orgasmeproblemen, niet kunnen klaarkomen, moeite hebben met opwinding. Veel vrouwen hebben last van verminderde zin in seks, maar daar komen overigens ook mannen mee. Ik zie mannen die geen erectie kunnen krijgen, of juist vroegtijdig klaarkomen, maar ik zie ook mensen met seksuele vermijding of angst.’

 

Wat is eigenlijk de oorzaak van die klachten? 

‘Het hangt van je opvoeding af, je cultuur, vroegere ervaringen, genetische aanleg, en ook het geloof kan invloed hebben. Het kan ook zijn dat je pijn hebt door veel spanning, en dat kan dan weer mentaal of fysiologisch van aard zijn. Het zijn eigenlijk allerlei combinatiefactoren.’

‘Stel, mensen komen met een orgasmeprobleem, dan denken ze wel drie keer na voor ze daadwerkelijk willen betalen voor specialistische zorg’

Je hebt ook een onderzoek gedaan naar online therapiemodules. Werken die net zo goed als ‘gewone’ therapie? 

‘Ik deed dat onderzoek om twee redenen: seks is een gevoelig onderwerp, dus een online module verlaagt mogelijk de drempel voor patiënten die liever niet met een hulpverlener op alle details ingaan. Ook bleek eerder dat blended care – een mix van face-to-face en online behandeling – net zo goed werkt als alleen face-to-face, maar dan moet er online wel interactie met de therapeut zijn. Uit mijn onderzoek bleek dat mensen zo’n module wel willen gebruiken, maar dat het gebruik alsnog erg beperkt is, en dat veel hulpverleners weinig weten van online mogelijkheden en ze dus sneller doorverwijzen naar een dure seksuoloog. De toepassing van online modules met een POH-seksuologie zou een uitkomst kunnen zijn om de drempel te verlagen voor het huidige lage hulpzoekgedrag.’ 

 

Hoe dan?

‘Als ik mensen zie voeren we eerst een gesprek – een psychologisch consult. Dan leg ik een online module uit, en daar gaan ze thuis mee aan de slag. Mensen evalueerden de huidige programma’s met een tevredenheidsscore van 6 of 7. Voor andere soortgelijke modules voor algemene psychologische problemen wordt gemiddeld 75 tot 80 procent klachtafname gerapporteerd. Wij gaan nog onderzoeken of de programma’s voor seksuele problemen wetenschappelijk effectief toepasbaarzijn in de huisartsenpraktijk.’

 

Wat vind je het leukste aan je werk?

‘Psychologie vind ik geweldig, ik word er heel blij van. Ik vind het mooi dat mensen hier komen en zich zo prettig voelen dat ze alles op tafel gooien, en dat ik daaraan een directe bijdrage kan leveren of iets kan zeggen wat hopelijk hun hele leven bijblijft. Ik voel me erg nuttig. Daarnaast begin je binnen seksuologie bij het meest kwetsbare deel van iemand, en van daaruit komt langzaam de rest omhoog. Het is een uitdaging om daar een veilige omgeving voor te bieden: iemand zegt doorgaans makkelijker dat-ie somber is dan dat-ie moeite heeft met klaarkomen.’

Lees meer over