Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Jos Jansen
actueel

Fotograaf liep twee jaar rond op Science Park: ‘Het zijn moderne ontdekkingsreizigers’

Dirk Wolthekker,
5 juli 2018 - 15:54

Fotograaf Jos Jansen fotografeerde de afgelopen twee jaar op Science Park alles wat los en vast zit met als doel een ode te brengen aan de fundamentele wetenschap. Het resultaat is te zien in zijn fotoboek Universe – Facts in the post-truth era.

Het is niet alleen zijn liefde voor de fundamentele (bèta)wetenschap die hem naar Science Park dreef. Jansen had ook een politieke boodschap: laten zien hoe belangrijk wetenschap is ‘in een tijdperk waarin door politiek en sociale media steeds vaker wetenschappelijke feiten worden ontkend en genegeerd’. Gedurende bijna twee jaar had Jansen de gelegenheid te onderzoeken wat fundamentele wetenschap nu eigenlijk inhoudt. Hij kon in die periode in en uitlopen in de panden op Science Park en zo een beeld geven van een van de grootste concentraties van bètawetenschappen in Europa:

 

Jansen noemt wetenschappers ‘moderne ontdekkingsreizigers’. ‘Zij zijn voortdurend bezig de wereld om hen heen te verkennen en te doorgronden. Maar wat zijn eigenlijk de grote raadsels waarover zij zich het hoofd breken?’ Tijdens het werken aan zijn project realiseerde Jansen zich dat hij een tocht aan het maken was van de allerkleinste elementaire deeltjes naar onmetelijk grote sterrenstelsels en van algoritmen in de natuur naar algoritmen uitgevoerd door computers.

 

Lees verder onder de foto.

Foto: Jos Jansen
Onderzoek naar de reacties van plantenwortels op externe stressfactoren zoals zout, droogte en gebrek aan voedsel.

U noemt Science Park de playground van de wetenschappen. Hoezo een playground?

‘Die term heb ik eigenlijk ontleend aan Nobelprijswinnaar Ben Feringa, met wie ik vorig jaar een documentair project heb gedaan. Hij vindt dat de universiteit moet dienen als speeltuin van de wetenschap, waarbij nieuwsgierigheid en de wil om te kennen voorop staan en niet het resultaat. Heel belangrijk in een tijd waarin wetenschap steeds meer onder druk staat, niet alleen omdat wetenschappelijke feiten worden ontkend, maar ook omdat kortetermijnresultaten van wetenschappelijk onderzoek steeds belangrijker worden gevonden.’

 

U moet niets hebben van valorisatie?

‘Jazeker wel. Als je ziet wat voor spin-off de wetenschap alleen al op Science Park heeft, met al die bedrijven die zich daar hebben gevestigd, dan vind ik dat heel goed. Maar dat mag geen fundamentele bedreiging worden voor de fundamentele wetenschap en dat dreigt soms wel te gebeuren. Als de fundamentele wetenschap verdwijnt zal er nooit meer iets fundamenteels veranderen in de wereld.’

 

Waarom koos u voor Science Park?

‘Op Science Park Amsterdam gebeurt gewoon erg veel, maar ik heb ook wel beeldprojecten gedaan op de High Tech campus in Eindhoven en in de Seed Valley in de Kop van Noord-Holland, een conglomeraat van innovatieve bedrijven op het gebied van zaadveredeling en planten.’

 

Lees verder onder de foto.

Foto: Jos Jansen
Apparatuur voor onderzoek aan kwantummaterialen.

Hoe bent u te werk gegaan?

‘Ik ben eerst een tijd over het terrein gaan lopen, overal wat rondsnuffelen, maar ik ben iemand die onder de motorkap wil kijken en laten zien wat zich daar allemaal afspeelt. Dus ik ben naar binnen gegaan, heb heel veel interviews gehouden en foto’s gemaakt, waarbij ik eigenlijk twee criteria had: het beeld moet de essentie van het onderzoek laten zien en het moet tegelijkertijd fascinerend zijn en nieuwsgierig maken. De kijker moet niet direct zien wat het beeld voorstelt. Van die twee criteria heb ik als het ware een eigen universum gemaakt, resulterend in dit boek.’

 

Kunnen we ook een dergelijk fotoboek verwachten over de alfa- of gammawetenschappen?

‘Daar zit ik wel over na te denken en ik ben er ook al een beetje mee aan de slag gegaan. Een paar jaar geleden bracht ik mijn boek Battlefields uit dat eigenlijk gaat over onze dwingende wens steeds maar connected te zijn en de strijd tussen privé en publiek. Denk aan de relatie die we tegenwoordige bijna allemaal hebben met onze smartphone. Ik ben van huis uit eigenlijk psycholoog. In de toekomst wil ik mensen meer plaats geven in mijn fotografie.’

 

Jansen, Jos, Universe – Facts in the post-truth era. Met een voorwoord van Robert Dijkgraaf. ISBN 9789 4920 51363. Prijs: 40 euro inclusief verzendkosten. Te verkrijgen via de uitgever, The Eriskay Connection.