Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Monique Kooijmans
actueel

Honderd jaar Nederlandse grafische vormgeving bij Bijzondere Collecties

Daniël Rommens,
30 juni 2017 - 15:28

De Stijl bestaat dit jaar honderd jaar en dat jubileum laat ook UvA’s Bijzondere Collecties niet zomaar passeren. Met de expositie Modernism: in print wil het overzicht van het modernisme in de Nederlandse grafische vormgeving van de afgelopen honderd jaar bieden.

Precies een eeuw geleden verscheen De Stijl, een maandblad voor vernieuwende ideeën in de vormgeving, voor het eerst. Om dat heuglijke moment te eren toont Bijzondere Collecties affiches, tijdschriften, boeken en nog veel meer grafische werken, die sinds die tijd gemaakt zijn. Veel stukken zijn afkomstig uit de collecties en ontwerpersarchieven van het museum zelf.

Foto: Karel Suyling
Een reclameposter voor Citroën, gemaakt door autodidact Karel Suyling (1926-2014)

Radicaal
In de eerste decennia van de twintigste eeuw experimenteerde een groep Europese, vaak abstracte, schilders en architecten met typografie. Onder invloed van de dramatische politieke gebeurtenissen in het begin van de twintigste eeuw, zoals de Eerste Wereldoorlog, ontwikkelde een groep linkse avant-gardistische kunstenaars en ontwerpers radicale nieuwe ideeën. Ze maakten zich los van traditionele opvattingen over grafische vormgeving en creëerden een volledig eigen stijl.

 

Die ideeën zouden tijdens de Tweede Wereldoorlog in Zwitserland vastgelegd worden in een Internationale Typographic Style. Vanaf de jaren zestig is die stijl steeds meer doorgedrongen in het dagelijks leven. Een voorbeeld daarvan is het werk van Karel Suyling (zie afbeelding links), die tussen 1954 en 1972 vele advertenties voor automerk Citroën maakte.

 

Naast vele werken die het modernisme typeren, laat Bijzondere Collecties ook een reactie op het modernisme zien: ornamenten, die juist door de modernisten werden verworpen.

 

Modernism: in print is tot en met 1 oktober in Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam, Oude Turfmarkt 129.

Foto: Hansje van Halem
Een fragment uit het werk van Hansje van Halem, een reactie op het modernisme
Foto: Monique Kooijmans
Foto: Monique Kooijmans
V.l.n.r.: Turkenkalender 1942, A.J. Bruning; Reclame, Piet Zwart; Friso Kramer: industrieel ontwerpen, 8vo; Drukkersweekblad auto-lijn, Charles Jongejans; Frans Duwaer, Friedrich Vordemberge-Gildewart & Typographie: ein Gestaltungslehrbuch, Emil Ruder
Lees meer over