‘Ja, je mag gentherapie gebruiken om kinderen slimmer te maken’
De Australiër Peter Singer is één van de invloedrijkste filosofen van het moment en dat is te zien bij Room for Discussion: de snikhete zaal zit tot de nok toe vol en dat levert een geanimeerd gesprek op. ‘Wie zegt dat intelligente mensen iets positiefs zullen bijdragen aan de wereld? Genoeg slimme mensen doen het tegenovergestelde.’
In Singers toespraak voorafgaand aan het interview hamert hij met name op het bestrijden van de opwarming van de aarde, van mensenrechtenschending en van armoede. Tot zover weinig stof tot controverse. Maar dan volgen de vragen van de interviewers. ‘We hebben een dilemma voor u: zou u of het leven van uw vrouw redden als zij ziek zou zijn, of de levens van tien zieke mensen uit Mali?’ De zaal begint te fluisteren. Singer is aanhanger van het utilitarisme, een filosofische stroming die de morele waarde van een handeling afmeet aan de bijdrage die deze handeling levert aan het algemeen nut, waarbij onder algemeen nut het welzijn en geluk van alle mensen wordt verstaan. ‘Ok... Je vraagt me nu wie ik zou redden. Niet wie ik zou moeten redden. Dus ik zou kiezen voor mijn vrouw, maar ik zeg niet dat dat moreel gezien de juiste beslissing zou zijn.’
Een van de meest invloedrijke werken van Singer is het boek Animal Liberation. Singer is zelf veganist. ‘Ik geloof niet dat het plezier dat jij haalt uit het eten van vis opweegt tegen het leed dat de vis in kwestie moet doormaken om op jouw bord te belanden,’ vindt hij. Daar hebben de studenten in de zaal toch wat vragen over, in de anderhalf uur waarin men vragen mag stellen, leiden meerdere studenten hun vraag in met de zin: ‘om nog even terug te komen op die vis…’. Sommigen hopen op een loophole om toch zonder schuldgevoel vis te kunnen eten, anderen lijken juist nog strikter veganistisch dan Singer zelf.
Een substantieel deel van de aanwezigen maakt tijdens Singers toespraak en het daaropvolgende interview aantekeningen. De studenten die hem een vraag stellen, hebben duidelijk nagedacht over wat ze van de filosoof willen weten. Er zitten bewonderaars in de zaal, maar ook critici. Volgens de filosoof is het bijvoorbeeld geoorloofd om gentherapie toe te passen op kinderen om ze slimmer te maken, mits dat op een veilige manier mogelijk zou zijn. Daar kan niet iedereen in de zaal zich in vinden.
Genezen van homoseksualiteit
‘Wie zegt dat intelligente mensen iets positiefs zullen bijdragen aan de wereld? Genoeg slimme mensen doen het tegenovergestelde.’ En ‘als je toch mag rommelen met menselijk DNA om kinderen slimmer te maken, waar trek je dan de grens? Mag je je kind ook op die manier “genezen"”van homoseksualiteit?’ Er zitten volgens Singer inderdaad haken en ogen aan het manipuleren van menselijk DNA, maar hij acht de bijdrage die intelligente mensen kunnen leveren aan het oplossen van wereldproblemen groter dan de risico’s die gepaard gaan met genmanipulatie.
Wel geeft hij toe: ‘Wat goed en nuttig wordt bevonden, hangt sterk af van wie er op dat moment aan de macht is’. En de verkiezing van Trump ziet hij in dat verband als een ‘betreurenswaardige stap’ in de foute richting.
