HvA Onderwijsconferentie: Betrokkenheid moet van twee kanten komen

De presentatoren van de ochtend - twee cabaretiers - namen betrokkenheid erg serieus. Nadat ze de aanwezige medewerkers en studenten een wave en kennismakingsoefening hadden laten doen, vertrokken ze de zaal in om te peilen wat mensen dachten over het thema. Terugpraten was niet geheel zonder risico's: wie het wel deed, had zo'n 99 procent kans dat zijn uitspraken tot een lied – blues, reggae of rock-’n-roll – dan wel toneelstukje werden omgetoverd.

Vertrouwensband

Zo ook het verhaal van HvA-rector Huib de Jong, die al over studentbetrokkenheid – student engagement, zoals hij het steevast noemde – nadacht toen hij net begon met lesgeven. ‘Ik weet nog goed dat er in de pauze een student naar me toe kwam op wie ik een paar weken eerder heel boos was geworden. Dat vond ze niet erg, want ze vertrouwde mij. Die band tussen docent en student maakt goed leren mogelijk. Het is voor docenten alleen steeds moeilijker om met iedereen een vertrouwensband op te bouwen, omdat er steeds meer pluriformiteit is. Het kan alleen als we nieuwsgierig blijven naar de mensen die voor ons staan.’ De Jong vindt het belangrijk dat ‘docenten het onderwijs weer in eigen handen krijgen’. ‘Daarom gaan we docententeams oprichten, waarin zij actief kunnen samenwerken en meedenken.’

Ook lector Louise Elffers benadrukt het belang van de band tussen docent en student. ‘Betrokkenheid moet van twee kanten komen: vanuit zowel de onderwijsomgeving als de intenties van de student. Sommige docenten denken bij het horen "studentbetrokkenheid" misschien dat ze er dan nog een extra taak bij krijgen, maar ik kan hen geruststellen: het ís al een normale taak. Zonder enige betrokkenheid wordt er namelijk überhaupt niet geleerd, laat staan een diploma gehaald.’

Cyclus

Het belangrijkste is dat studenten zich welkom voelen, zegt Elffers. ‘Onderwijsinstellingen denken vaak dat ze niet meer kunnen doen dan afwachten tot het kaf van het koren is gescheiden. Maar als studenten vanaf het begin worden betrokken, vergroot dat de kans op succes enorm. Je moet het balletje gewoon laten rollen; zo’n introductie is daar een mooi voorbeeld van. Het is een zichzelf versterkende cyclus: betrokken studenten presteren beter, en daardoor raken ze weer meer betrokken.’

Naast een heleboel lof voor het hoger onderwijs, deelt ze echter ook een zorg: ‘Ik heb het idee dat we diversiteit soms vooral als last zien, maar het is juist een mogelijkheid. Juist ook als een student nog zoekende is, kunnen we hem helpen zijn talenten te zoeken en ontwikkelen. We hebben de mensen, kennis en vaardigheden in huis; laten we die dan ook bundelen.’

De aanwezige studenten geven vast het goede voorbeeld. Eén van hen is een paar jaar geleden gevlucht uit Syrië, maar doet nu al van alles bij de HvA. De onderwijsconferentie wordt dan ook aangegrepen als goede aangelegenheid om project ‘Link’ van Students that matter te lanceren, waarbij medewerkers aan vluchtelingstudenten worden gekoppeld.

Andere aanwezige studenten richtten studieverenigingen op of zijn actief bij Dienst studentenzaken. ‘Ik ga niet weg bij de HvA tot die toegankelijk is voor iedereen,’ zegt één van hen. Daar zijn ze het allemaal mee eens. Zo ook de docent uit de zaal die na afloop gevraagd wordt wat hij morgen anders gaat doen. ‘Ik ga vijf studenten opbellen die op het punt staan te stoppen,’ antwoordt hij. We moeten er maar op vertrouwen dat hij het ook echt doet – maar het was hoe dan ook een mooie uitspraak voor een liedje.