Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Een fragment uit het werk Doper in de wildernis van Jheronimus Bosch
wetenschap

Video | De geheimen van de kunst ontrafelen

Steffi Weber,
28 januari 2016 - 10:31

Informaticus Robert Erdmann, bijzonder hoogleraar conservering & restauratie aan de UvA, is gespecialiseerd in het blootleggen van het geheime leven van kunstwerken. Met onder meer infrarood- en röntgenstraling neemt hij oude schilderijen onder handen in de hoop meer te vinden dan je op het eerste gezicht ziet.

Erdmann behoort tot het kernteam van Nicas (Netherlands Institute for Conservation, Art and Science), een nieuw, interdisciplinair onderzoeksinstituut in Amsterdam waar baanbrekende ontdekkingen op het gebied van kunstonderzoek moeten worden gedaan. Natuurwetenschappers, restauratoren, kunsthistorici, wiskundigen en materiaaltechnici bundelen er hun krachten om kunstvoorwerpen beter te leren begrijpen en in stand te houden.

 

Erdmanns bekenste uitvinding is de zogeheten curtainviewer. Hiervoor verzamelde hij een grote hoeveelheid data van het schilderij Doper in de wildernis van schilder Jheronimus Bosch, die precies 500 jaar geleden overleed. De macrofoto’s, röntgenfoto's en infraroodbeelden zijn over elkaar heen gelegd en kunnen met de curtainviewerProbeer de curtainviewer hier zelf worden weggeschoven als gordijnen.

 

 

Samen aan een verhaal werken

Op het schilderij Doper in de wildernis gaat bijvoorbeeld onder de zaadbol van een plant een portret schuil van een biddende man. ‘We weten niet precies wie dit is,’ zegt Erdmann. Hij vermoedt dat het gaat om de opdrachtgever van het kunstwerk, die het schilderij toch niet bleek te kunnen betalen. Erdmann: ‘Ik kan het alleen maar laten zien. Om te weten of Bosch de plant wel zelf heeft geschilderd en wat bijvoorbeeld de kleding van de overschilderde figuur zou kunnen betekenen, hebben we kunstexperts en historici nodig. Alleen samen krijgen we het hele verhaal.’

 

Lees meer over Nicas in Folia 17, die nu in de bakken ligt.

Lees meer over