Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Gisterenmiddag nam UvA-hoogleraar vergelijkende mediastudies José van Dijck het stokje over van Hans Clevers als president van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW). Ze presenteerde zich als prudent bestuurder. ‘Ik wil een zorgzaam, waakzaam en bedachtzaam president zijn.’

‘Wetenschap is voor mij als een triatlon,’ zei Van Dijck tijdens haar inaugurele rede. ‘Ik hou van onderzoek, onderwijs en besturen. En altijd als ik het ene doe, mis ik het andere.’ Van Dijck was van 2008 tot 2012 decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) van de UvA. Nadat ze haar decanaat had neergelegd keerde ze terug naar de wetenschap. En nu gaat ze dus weer besturen. Niet vanuit het Bungehuis, hoofdzetel van de FGw, maar vanuit het Trippenhuis, bestuurscentrum van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschap (KNAW) aan de Kloveniersburgwal.

Als eerste vrouwelijke president van de KNAW noemde Van Dijck (1960) het Trippenhuis ‘de steengeworden biotoop van wetenschap en kunst’. Sinds vorig jaar kent de KNAW ook een kunstenaarsafdeling, de Akademie van Kunsten. Daarmee omarmde de wetenschap expliciet een nieuwe sector: de kunst. ‘Dit huis biedt volop ruimte voor nieuwe bewoners. Het gaat hier om veel meer dan “van oude mensen de dingen die voorbijgaan”. Dat beeld van de KNAW klopt niet meer,’ zei Van Dijck.

Drie pijlers
Vanuit het Trippenhuis wil Van Dijck de komende jaren gaan werken aan de drie pijlers van haar presidentschap: diversiteit, nieuwsgierigheid en dienstbaarheid. ‘Jong, oud, alfa, bèta, gamma, man, vrouw, kwaliteit, kwantiteit. Alles moet hier onderdak kunnen vinden,’ liet ze weten. Interdisciplinariteit staat daarbij hoog in het vaandel. Ze zei nieuwsgierig te zijn ‘naar elkaars fascinatie’ en die de komende tijd binnen de KNAW te willen aftasten.

Daarnaast liet ze weten dat de wetenschap dienstbaar aan de samenleving moet zijn. ‘Wetenschap is niet: u vraagt, wij draaien. Maar kennisvalorisatie vind ik zeker heel belangrijk.’ En hoewel Van Dijck KNAW-president is voor en namens alle wetenschappers, blijft ze natuurlijk ook geesteswetenschapper. ‘Het zal niemand verbazen dat ik mij ga inzetten voor de humanoria.’

Van Hirsch Ballin tot Heineken
Ieder die een rol of rolletje speelt in de Nederlandse wetenschap en/of politiek was present gistermiddag tijdens de overdracht van het KNAW-presidentschap. Oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal was er, oud-minister van Justitie en tegenwoordig hoogleraar Ernst Hirsch Ballin en de oud KNAW-presidenten Pim Levelt en Frits van Oostrom, gaven acte de présence. Datzelfde gold voor Heineken-topvrouw Charlene de Carvalho-Heineken – eveneens bekend van de Heineken-prijzen voor de wetenschap – en oud UvA-secretaris Mieke Zaanen, inmiddels werkzaam bij de KNAW.

Opvallende afwezige was de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Sander Dekker. ‘Hij heeft weer een fietsongeluk gehad in het buitenland en excuseert zich,’ deelde Clevers mee. Het kabinet werd vertegenwoordigd door de voormalig directeur van het Hubrecht Instituut voor genetica en stamcelonderzoek, Ronald Plasterk. De nu vertrokken KNAW-baas Clevers werkt daar ook.