De wekelijkse doorgeefvraag: een wetenschapper stelt een vraag aan een collega uit een ander vakgebied. Esther Peeren vraagt Ellen Rutten, hoogleraar Slavische literatuur en cultuur (UvA): welke strategische functies vervult esthetische imperfectie in de hedendaagse Russische literatuur en cultuur?
‘Digitale technologie stelt ons in staat ons leven te perfectioneren. Met spellingcheckers, Photoshop en TomTom polijsten we teksten, verfraaien we foto’s en reizen we sneller.
'In reactie daarop streven creatieve professionals naar imperfectie, zoals blijkt uit de cultstatus van sloophouten meubelstukken, rauw-industriële horeca-interieurs of amateurfotografie. Wie de krant erop naslaat ziet hoe dj’s verlangen naar ‘imperfecte beats die niet digitaal klinken’ (electromusicus Shlomo), hoe koks ‘ons streven naar perfectie persifleren’ met quasimislukte taartjes (topkok Massimo Buttura) en hoe designers standaardproducten hekelen en beweren (ontwerper Hella Jongerius): ‘De imperfectie, daar zijn we met ons allen aan toe.’
'Een bijzondere verhouding tot het imperfecte onderhoudt Rusland. In de Sovjet-Unie propageerden autoriteiten een esthetiek van kracht en succes, waarin geen plaats was voor het gammele, zwakke of niet-volmaakte. Feilloze perfectie bleef een groot goed in Poetins Rusland. Niet toevallig monteerde de staatstelevisie het haperen van de vijfde olympische ring in Sotsji weg. Falen was bij dit belangrijke evenement immers taboe.
'Binnen die hoog-normatieve officiële cultuur is een artistieke tegencultuur ontstaan die esthetische rauwheid tot doel maakt. Fotograaf Boris Michajlov speelt met onscherp beeld en rommelig ogende collages, architect Sasja Brodskij creëert quasi-kneuterige restaurantinterieurs en dichter Vera Pavlova publiceert een met de hand geschreven (en niet overal goed leesbare) bundel.
'Deze keus voor het ongepolijste is behalve een reactie op technologisering een politieke – en economische: rauwe looks verkopen goed – strategie. In een omgeving die zo krampachtig perfectie predikt, wordt imperfectie een krachtig teken van verzet.'
Rutten vraagt Erik Rietveld (senior researcher brain & cognition AMC): wat kan een beter begrip van bekwaam alledaags handelen ons leren?
‘Digitale technologie stelt ons in staat ons leven te perfectioneren. Met spellingcheckers, Photoshop en TomTom polijsten we teksten, verfraaien we foto’s en reizen we sneller.
'In reactie daarop streven creatieve professionals naar imperfectie, zoals blijkt uit de cultstatus van sloophouten meubelstukken, rauw-industriële horeca-interieurs of amateurfotografie. Wie de krant erop naslaat ziet hoe dj’s verlangen naar ‘imperfecte beats die niet digitaal klinken’ (electromusicus Shlomo), hoe koks ‘ons streven naar perfectie persifleren’ met quasimislukte taartjes (topkok Massimo Buttura) en hoe designers standaardproducten hekelen en beweren (ontwerper Hella Jongerius): ‘De imperfectie, daar zijn we met ons allen aan toe.’
'Een bijzondere verhouding tot het imperfecte onderhoudt Rusland. In de Sovjet-Unie propageerden autoriteiten een esthetiek van kracht en succes, waarin geen plaats was voor het gammele, zwakke of niet-volmaakte. Feilloze perfectie bleef een groot goed in Poetins Rusland. Niet toevallig monteerde de staatstelevisie het haperen van de vijfde olympische ring in Sotsji weg. Falen was bij dit belangrijke evenement immers taboe.
'Binnen die hoog-normatieve officiële cultuur is een artistieke tegencultuur ontstaan die esthetische rauwheid tot doel maakt. Fotograaf Boris Michajlov speelt met onscherp beeld en rommelig ogende collages, architect Sasja Brodskij creëert quasi-kneuterige restaurantinterieurs en dichter Vera Pavlova publiceert een met de hand geschreven (en niet overal goed leesbare) bundel.
'Deze keus voor het ongepolijste is behalve een reactie op technologisering een politieke – en economische: rauwe looks verkopen goed – strategie. In een omgeving die zo krampachtig perfectie predikt, wordt imperfectie een krachtig teken van verzet.'
Rutten vraagt Erik Rietveld (senior researcher brain & cognition AMC): wat kan een beter begrip van bekwaam alledaags handelen ons leren?
