Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Lord_Photon (cc, via Pexels)
wetenschap

Zo weersta je (wetenschappelijk onderbouwd) de chocoladetaart

Steffi Weber,
9 februari 2017 - 15:14

Een appel of toch de chocoreep met gekarameliseerde amandelen en een snufje zeezout? Wie niet kan kiezen tussen de gezonde optie en de zoete verleiding kan maar beter snel de knoop doorhakken. Hoe langer je twijfelt, hoe slechter je je achteraf voelt, zelfs al ben je voor de appel gegaan. Dat blijkt uit onderzoek van sociaal psycholoog Daniela Becker, die dinsdag promoveert op zelfcontroleconflicten in eetgedrag oftewel de verleiding van de chocoladetaart.

Voor haar onderzoek trok Becker onder meer naar de UvA-kantine op het Roeterseiland om studenten te bevragen naar hun eetgedrag. ‘We wilden weten of ze voor hun gevoel een gezonde keuze hadden gemaakt en zo ja, of het een moeilijk besluit was. Vervolgens vroegen we ze of ze tevreden waren met hun keuze.’

 

Niet trots

De uitkomst was verrassend, zegt Becker. ‘We hadden verwacht dat mensen die het moeilijk vonden om de verleiding te weerstaan, zich achteraf beter zouden voelen als ze alsnog een gezonde keuze hadden gemaakt,’ zegt Becker. Immers: hoe zwaarder de strijd, hoe zoeter de overwinning, zou je denken. Maar het tegenovergestelde bleek het geval. Becker: ‘Hoe meer moeite mensen moesten doen om een verleiding te weerstaan, hoe slechter ze zich achteraf voelden, ongeacht hun keuze.’

Alleen als de testpersonen er achteraf actief op werden gewezen dat ze een gezonde keuze hadden gemaakt en goed bezig waren kregen ze alsnog een positief gevoel, zegt Becker. Ook mensen die niet of nauwelijks in een conflictsituatie terecht waren gekomen voelden zich achteraf prima. ‘Wie doelgericht op de salade afstapt zonder ook maar aan de pizza te denken, had geen conflict en dus geen negatieve gevoelens.’

 

Gehecht aan beide opties

Een mogelijke verklaring is het feit dat een conflictsituatie nooit een prettige ervaring is. Hoe groter het conflict, hoe sterker het negatieve gevoel achteraf. Maar er komt meer bij kijken, zegt Becker. ‘Hoe meer je in je hoofd heen en weer gaat tussen beide opties, hoe meer je gehecht raakt aan beide: de appel én de chocolade. Zo heb je achteraf altijd spijt, omdat je de andere optie óók heel graag had willen hebben.’

‘Als mensen heel goed hun best doen om gezond te eten, blijven ze alsnog met een negatief gevoel zitten’

De conclusie van Beckers onderzoek is geen leuke boodschap, vindt ze zelf. ‘Het betekent dat als mensen heel goed hun best proberen te doen en veel moeite doen om gezond te eten, ze alsnog met een negatief gevoel blijven zitten. Op de lange termijn zal het voor hen alleen maar lastiger worden om aan hun doel vast te houden en door te zetten,’ zegt Becker.

 

Makkelijke keuze

Het beste kun je dus conflictsituaties helemaal vermijden, zegt Becker. ‘Zorg ervoor dat de gezonde keuze de makkelijkste keuze is. Als je geen chocolade thuis hebt, is de keuze voor de appel snel gemaakt. Het beste is het om in de supermarkt het gangpad met de koekjes helemaal niet in te gaan.’

 

Toch laten conflictsituaties zich soms niet vermijden, en daarmee komen we bij tip 2: geef jezelf een schouderklopje. ‘Is het je gelukt om op een feestje de taart te laten staan? Sta dan bewust stil bij het feit dat je niet bent gezwicht. Wees trots op jezelf, je bent weer een stapje dichter bij je doel,’ zegt Becker.

 

‘En nu stoppen, Daniela, anders verpest je alles’

Soms mag je ook gewoon pakken waar je zin in hebt, zegt Becker lachend. ‘Dat is niet echt wetenschappelijk onderbouwd, maar het lijkt me niet goed om al te streng te zijn voor jezelf. Laat je niet gek maken.’

 

Becker heeft ook op persoonlijk vlak voordeel van haar onderzoek. ‘Ik ben van nature nogal besluiteloos, maar nu ik weet dat je achteraf ongeacht je keuze met een rotgevoel blijft zitten, probeer ik al te lang twijfelen te vermijden. Dan zeg ik: en nu stoppen, Daniela, anders verpest je alles.’

Lees meer over