Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Ka Wing Falkena
opinie

Op z'n Duits | Regenboog aan grijstinten

Linda Duits,
14 oktober 2016 - 07:52

Ik geef veel les over diversiteit. Dat ligt voor de hand bij gender- en seksualiteitstudies. We praten daar niet alleen over de norm, maar vooral over alles dat ervan afwijkt. Sowieso is iets benoemen als norm al subversief – kijk maar hoe boos mensen worden als ze cis genoemd worden (het tegenovergestelde van trans).

Bij mijn andere vakken zijn studenten regelmatig verbaasd over de stof. ‘Maar vinden die meisjes dat dan erg,’ vroeg een hoogblonde studente communicatiewetenschap ooit toen we in een werkgroep bespraken dat in tijdschriften nauwelijks gekleurde vrouwen worden afgebeeld. Ze kon zich in alle oprechtheid niet voorstellen hoe het was als jouw huidskleur niet terug te zien is in de bladen. 

 

‘Hoe zit het dan met moslims die aanslagen willen plegen in Nederland?’ kwam een student media & cultuur onlangs vragen in de pauze. Ik had net hoorcollege gegeven over ruimte voor culturele diversiteit. Aan bod kwam hoe zwarte Amerikanen zich met de slogan ‘black is beautiful’ en extravagante Afro’s verzetten tegen de witte norm. De student had er in alle oprechtheid nog nooit over nagedacht dat er tussen assimileren en het koesteren van fundamentalistische denkbeelden nog een hele regenboog aan grijstinten zit.

Als er vastgesteld wordt dat er ergens weinig mensen van kleur zijn, roepen de roeptoeters dat je gewoon kleurenblind moet zijn

Ondertussen kijken de weinige studenten van kleur die er rond lopen aan de UvA en de UU steevast naar beneden als zulke onderwerpen aan bod komen. Een student vroeg me ooit expliciet aan het begin van een mastervak sociologie of ik hem niet de beurt wilde geven als het over integratie, multiculturaliteit en racisme ging. Hij was de enige van Surinaamse afkomst in zijn jaar en hij was het zat de woordvoerder te moeten zijn.

 

Het woord diversiteit heeft een vieze bijsmaak gekregen in het land waar de premier eist dat alle neuzen dezelfde kant op moeten staan. De kant van vrijheid en tolerantie op, zegt hij in een onvervalst dictatoriaal staaltje newspeak.  Diversiteit heeft de associatie met knuffelen van slachtoffers die zich gewoon moeten invechten of anders maar op moeten pleuren. Diversiteit riekt naar Gloria Wekker en andere antiracisten. En iedereen weet dat zij de grootste racisten zijn! Als er vastgesteld wordt dat er ergens weinig mensen van kleur zijn, roepen de roeptoeters dat je gewoon kleurenblind moet zijn. Dan zie je het namelijk niet. 

 

Aan de universiteit hebben we de taak het wel te zien en om studenten iets anders te laten vernemen dan wat media en politiek voorschotelen. De universiteit hoort een plek te zijn waar variatie hoog in het vaandel staat. Niet omdat we allemaal links zijn, maar omdat verscheidenheid in ideeën ons verder brengt.

 

Ik zie uit naar het rapport van de commissie Diversiteit én naar de kritieken erop. Die discussie moet gaan over de voorgestelde manieren waarop we meer diversiteit kunnen bewerkstelligen. Want pluriformiteit als doel afwijzen, dat gaat als wetenschapper niet. De status quo en de norm horen per definitie onze vijand te zijn.

 

Linda Duits (1976) is een ‘weggelopen wetenschapper’ en gespecialiseerd in populaire cultuur, vooral op het gebied van gender, seksualiteit en jongeren.

Lees meer over