Zware kritiek op Studiekeuze123
Er is iets fundamenteel mis met de informatievoorziening van Studiekeuze123 voor aankomende studenten, zo stelt een vernietigend rapport van de Keuzegids en dedecaan.net. De voorlichting van studenten over carrièremogelijkheden en toekomstige salarissen zou niet objectief zijn en teveel worden beïnvloed door de marketing van onderwijsinstellingen.
Nu het leenstelsel is ingevoerd is een juiste studiekeuze voor studenten belangrijker dan ooit. Voor informatie over slagingspercentages en kansen op de arbeidsmarkt baseren veel toekomstige studenten zich op Studiekeuze123. Studiekiezers kunnen daar informatie vinden over carrièreperspectieven, het gemiddelde salaris van afgestudeerden en de uitkomsten van de jaarlijkse Nationale Studenten Enquête. De auteurs van het gisteren door de Keuzegids en dedecaan.net gepubliceerde rapport trekken echter de onafhankelijkheid en juistheid van de informatievoorziening in twijfel.
Verkeerde informatie
Ze stellen dat Studiekeuze123 een te rooskleurig beeld geeft van carrièreperspectieven. Volgens Studiekeuze123 zou 86 procentAldus het rapport. Studiekeuze123 stelt dat er op hun website melding wordt gemaakt dat 53 procent van studenten een baan op niveau vindt. Dit is inderdaad (sinds 8 maart) het geval. van de studenten met een universitair diploma psychologie een baan ‘op niveau’ vinden. De baankans voor afgestudeerden met een universitaire opleiding pedagogiek zou zelfs 91 procent zijn. Omdat Studiekeuze123 alle afgestudeerden met betaald werk op welk niveau dan ook telt, en niet alleen studenten met een baan ‘op niveau’, liggen de percentages in de realiteit veel lager: respectievelijk 55 procent en 52 procent, zo stellen de schrijvers van het rapport.
Niet alleen de kans op een baan wordt te rooskleurig afgebeeld, maar ook de toekomstige salarissen van afgestudeerden zouden op een creatieve manier omhoog worden gerekend. Studiekeuze123 presenteert het bruto salaris van afgestudeerden en baseert zich hiervoor onder meer op de landelijke gemiddelden van de hbo-monitor van de Vereniging Hogescholen. Maar waar de hbo-monitor de feitelijke salarissen van afgestudeerden presenteert, rekent Studiekeuze123 deze cijfers zonder het te vermelden om naar een voltijds loon. Afgestudeerden creatieve therapie – die vaak parttime baantjes hebben – verdienen volgens de hbo-monitor 1344 euro bruto per maand, terwijl Studiekeuze123 na wat rekenwerk claimt dat afgestudeerden 2081 euro bruto per maand verdienen.
Dat men bij Studiekeuze123 creatief omspringt met cijfers zou ook blijken uit de gepresenteerde slagingspercentages. In plaats van het percentage studenten dat slaagt in hun oorspronkelijke studie weer te geven, meldt Studiekeuze123 het percentage van studenten dat een diploma haalt – ongeacht of dat in hun oorspronkelijke studierichting is – en zouden ze studenten die in het eerste jaar afhaken niet meetellen. Deze creatieve rekenmethode wordt in het rapport toegepast op een fictieve opleiding waarin slechts 40 procent van de studenten slaagt. Met de rekenmethode van Studiekeuze123 wordt dit percentage echter opgekrikt naar 79 procent.
Belangenverstrengeling
De verkeerde informatie is volgens de schrijvers van het rapport te wijten aan de dominante positie van onderwijsinstellingen in het bestuur van Studiekeuze123. Daardoor zou ‘de marketing de overhand hebben gekregen boven het objectief informeren.’ De auteurs van het rapport pleiten dan ook voor een ‘veilige afstand’ tussen het bestuur van Studiekeuze123 en universiteiten en hogescholen, zodat informatie op een objectievere en transparantere manier kan worden geleverd.
Astrid Kösters, woordvoerder van Studiekeuze123, laat weten dat ‘de bewering dat dat enkel en alleen wordt gekozen voor de meest fraaie cijfers te kort door de bocht en pertinent onjuist is.’ De herberekening van cijfers wordt toegeschreven aan ‘de kerntaak van Studiekeuze123: dat studiekiezers opleidingen met elkaar kunnen vergelijken. Dan moeten er soms herberekeningen worden uitgevoerd naar een vergelijkbare maat.’
Dat de reden voor de herberekening niet even duidelijk op de website vermeldt staat is volgen Kösters niet misleidend bedoeld: ‘We proberen in principe zo transparant mogelijk te zijn inzake de rekenmethode, maar er moet een afweging worden gemaakt tussen de begrijpelijkheid en toegankelijkheid van de informatie enerzijds, en de transparantie anderzijds. Bij Studiekeuze123 staat de studiekiezer altijd centraal, en de gepresenteerde informatie moet zo begrijpelijk en herkenbaar mogelijk worden overgebracht.’
Ook over een eventuele belangenverstrengeling is Kösters duidelijk: ‘Onze grote kracht is juist dat we vertegenwoordigers van onderwijsinstellingen en studentenorganisaties als de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) samen kunnen brengen, om zo zoveel mogelijk relevante informatie aan studiekiezers te kunnen geven. Hierbij is er niet één dominante partij die de agenda bepaalt, maar bestaat er juist een goede balans.’
