Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Barend Wilschut
actueel

Universiteiten bereiken akkoord met Elsevier over Open Access

Henk Strikkers,
10 december 2015 - 09:12

Na meer dan een jaar onderhandelen met Elsevier hebben de Nederlandse universiteiten, verenigd in de VSNU, een deal gesloten met de uitgever. Elsevier is ’s werelds grootste wetenschappelijke uitgeverij en was de lastigste onderhandelingspartner; met andere uitgeverijen bereikten men al eerder akkoorden. De bedoeling is dat in 2018 30 procent van de artikelen die Nederlandse wetenschappers schrijven in Elsevier-bladen vrij toegankelijk is. Wetenschappers hoeven daar niet zelf voor te betalen, zoals nu nog het geval is.

De laatste jaren wordt in de wetenschap steeds meer gemord over de dure abonnementen op wetenschappelijke tijdschriften. Het lezen van één artikel in een toptijdschrift kan een rekening van tientallen euro’s als gevolg hebben en universiteitsbibliotheken betalen jaarlijks duizenden euro’s om toegang te hebben tot alle tijdschriften.

Foto: Radboud Universiteit
De Nijmeegse collegevoorzitter Gerard Meijer, die onderhandelde namens de VSNU

Staatssecretaris Sander Dekker stelde daarom in 2013 dat onderzoek dat uit publiek geld wordt gefinancierd ook openbaar toegankelijk moet zijn. In 2024 zou dat de standaard moeten zijn en tot die tijd zouden universiteiten deals met de grote wetenschappelijke uitgeverijen moeten sluiten om een overgangsregime te bewerkstelligen.

 

Boycotplan

De onderhandelingen met verschillende uitgeverijen zoals Springer en KIuwer liepen relatief soepel, maar bij Elsevier waren de financiën een tijdlang het breekpunt. De VSNU hield zelfs een enquête onder wetenschappers die redacteur zijn bij Elsevierbladen met de vraag of zij hun functie wilden opgeven. Naar verluidt lag er zelfs al een boycotplan klaar.

 

Zo ver komt het nu niet. Vandaag maken Elsevier en de VSNU bekend een principeakkoord te hebben over open access. ‘De universiteiten streven ernaar dat in 2018, het derde jaar van de overeenkomst, 30 procent van de Elsevierartikelen van Nederlandse auteurs open access beschikbaar is, dit akkoord maakt dat mogelijk,’ zo stelt de Nijmeegse collegevoorzitter Gerard Meijer, die namens de VSNU onderhandelde met Elsevier. ‘Dit is echt geweldig nieuws en een “big deal” voor open access.’