‘Ik ben klaar met pingpongen met medezeggenschap’
'Laten we eerlijk zijn,’ was de boodschap van rector magnificus Dymph Van den Boom gisteren bij de Middag van de Medezeggenschap. 'De medezeggenschapszaken gaan soms heel vreemd.’ Ze gaf een verbijsterend voorbeeld van hoe de medezeggenschap op laag niveau soms werkt. ‘Decentrale medezeggenschapsorganen komen soms bij mij omdat ze binnen hun faculteit zaken niet voor elkaar krijgen. Eigenlijk horen ze hun probleem niet bij mij neer te leggen, maar als ik dan toch zeg hoe ze de zaak moeten aanpakken ben ik opeens een top-down bestuurder.’
‘Dat noem ik pingpongen met verantwoordelijkheden en dat is niet zoals het werkt,’ vervolgde Van den Boom. Dat is bovendien niet zoals het hoort, meent Van den Boom. Hoe het dan wel werkt? ‘Facultaire medezeggenschapszaken moeten binnen de faculteit problemen zelf oplossen.’
Het was één van de vele discussiepunten die gisteren voorbij kwam bij de Middag van de Medezeggenschap. Verschillende sprekers hielden er een pitch om het belang van (mede)zeggenschap te onderstrepen. Naast rector magnificus Dymph van den Boom sprak ook meesterbezetter en lid van de facultaire studentenraad FGw, Joris van Wouden.
Die voelde zich overduidelijk niet senang in het gezelschap van bestuurders en formele medezeggenschappers, ook al maakt hij inmiddels zelf deel uit van zo’n raad. Van Wouden zat in een panel met Dymph van den Boom, Ingmar Visser en Lucy Wenting en wierp het grofweg honderdvijftigkoppig publiek in de hal af en toe prikkelende of controversiële uitspraken toe.
Circus
‘Waarom ben ik hier neergezet,’ vroeg Van Wouden zich af. Het antwoord was duidelijk, maar werd niet gezegd. Van Wouden zit nu in een formele studentenraad en moet meedoen aan het medezeggenschapstoneelstukje, door Van Wouden ‘een circus’ genoemd. ‘In de tussentijd ligt nog steeds de vraag op tafel: willen we de universiteit veranderen of de medezeggenschap?' Wat hem betreft beide, te beginnen bij de universiteit waarna de medezeggenschap vanzelf volgt. ‘Bindende referenda en directe democratie. Vraag de mensen wat ze willen, want jullie hier in de zaal vormen niet de academische gemeenschap,’ meende Van Wouden. ‘Wij zijn ook de academische gemeenschap,’ werd gerepliceerd vanuit het publiek.
De discussie dreigde opnieuw te gaan over ‘structuur’ en niet over ‘cultuur’, wat nadrukkelijk wel de bedoeling was en waar Van den Boom de afgelopen maanden ook steeds op gehamerd heeft. Maar nu gebeurde het toch: er passeerden een paar pregnante voorbeelden van een bestuurs- en medezeggenschapscultuur waar wel wat op af te dingen valt, vonden de aanwezigen.
Cryptische notulen
Jonneke Bekkenkamp, lid van de centrale ondernemingsraad, gaf een eenvoudig maar veelzeggend voorbeeld over hoe medewerkers het bos in worden gestuurd, zich buiten spel gezet voelen of slecht geïnformeerd worden. Ze las de notulen van een bestuursvergadering met de medezeggenschap van Geesteswetenschappen voor, over te vervullen facultaire vacatures: ‘Werving UD’s: verzoeken A1 en A2 zijn akkoord, voor A3 wordt akkoord gegeven voor de werving van een (gepromoveerde) docent; verzoek B1 is akkoord, verzoek B2 wordt aangehouden.’ Wie die vergadering al lastig te volgen had gevonden, wordt op deze manier wel extra ontmoedigd, meende Bekkenkamp. En waarom heet iets ‘Schuif Bungehuis’ terwijl eigenlijk de hele faculteit wordt verschoven? Bekkenkamp: ‘Achter het agendapunt “Schuif Bungehuis” schuilt een mega-verhuisoperatie waarbij tweehonderd medewerkers moeten meeverhuizen die helemaal niet in het Bungehuis zitten. Waarom makkelijk doen als het ook simpel kan?’
Een strijd tussen werknemers en werkgevers
Van Woudens medestrijder in De Nieuwe Universiteit, Ruud van der Veen, was ook aanwezig. Hij pleitte andermaal voor politisering van het medezeggenschapsdebat: ‘Waar het hier om gaat is niet dat we binnen de academische gemeenschap een leuke dialoog met elkaar voeren, het gaat hier om een strijd tussen werkgevers en werknemers. En dat is een conflictueuze strijd.’ Rechtendecaan en vicerector Edgar du Perron, was het pertinent met hem oneens. ‘Het gaat hier niet om een conflict tussen werkgevers en werknemers. Waar het om gaat is dat we gezamenlijk binnen de academische gemeenschap kijken hoe de betrokkenheid en autonomie van mensen over hun werk of studie kan worden vergroot.’
Soms is een goede en levendige medezeggenschap ook gebaat bij heel eenvoudige ondersteuning, maar die blijkt niet altijd even eenvoudig te organiseren. ‘Ondank alles is er nog steeds geen animo voor de studentenraadsverkiezingen,’ zei CSR-lid Iris Kooreman. ‘De lange lijsten vormen een schijnvertoningen waar vooral vriendjes van vriendjes van vriendjes op staan. De studentenpartijen moeten versterkt worden, zowel inhoudelijk als ook met geld.’
Carrière
Albert Feilzer, decaan van tandheelkundefaculteit Acta, riep de aanwezigen op om mee te werken aan een cultuur waar geen angst heerst om je in te zetten voor de medezeggenschap. De leden daarvan moeten toegang hebben tot alle informatie en alle tijd krijgen om aan goede besluitvorming bij te dragen. ‘In de medezeggenschap zitting nemen hoeft helemaal geen belemmering voor je carrière te zijn. Je bent geen loser, maar een winner als je je inzet voor de medezeggenschap.’
Kijk naar Albert zelf: van student tandheelkunde en medezeggenschaps- en personeelscommissies toch maar mooi decaan. En trouwens: met de nu vertrokken Ondernemingsraadvoorzitter Radboud Winkels en zijn eveneens vertrokken rechterhand Ingmar Visser is het ook meer dan goed gekomen: de heren hebben inmiddels mooie bestuursfuncties binnen hun faculteit.
