‘Reisgedrag van 377 studenten gecontroleerd op ov-fraude’
De reisgegevens van honderden studenten zijn dit jaar door Translink, het bedrijf achter de ov-chipkaart, aan het ministerie van OCW doorgespeeld. Dat gebeurde op verzoek van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) van het ministerie, dat onderzoekt of studenten frauderen met de basisbeurs door foute informatie op te geven over hun woonadres. Dit meldt de Volkskrant vandaag.
Translink, het bedrijf waar alle reisgegevens van ov-gebruikers zijn opgeslagen, zou daarbij zijn afgeweken van het beleid dat alleen na tussenkomst van een officier van justitie reisinformatie van ov-chipkaarthouders aan derden wordt verstrekt. Reizigersorganisatie Maatschappij voor Beter OV vindt dat ‘de privacy van ov-gebruikers nu op straat ligt’ en vraagt vandaag bij de Autoriteit Persoonsgegevens om nader onderzoek, schrijft de krant.
Tegenover de Volkskrant zegt Translink dat DUO sinds enige tijd wekelijks ‘vijf à tien verzoeken’ heeft ingediend om studentenreisgegevens op te vragen. Die werden gehonoreerd, tot een student – die op fraude was betrapt – een rechtszaak aanspande. De rechter oordeelde dat DUO de privacyregels overtrad. Het resultaat: de student (die een hogere beurs kreeg, omdat hij onterecht had aangegeven dat hij op kamers woonde) hoefde geen geld terug te betalen en kreeg ook geen boete.
Wettelijke grondslag
DUO gaat tegen dat vonnis van de Haagse rechtbank in beroep bij de Centrale Raad van Beroep. Volgens DUO is er voor het opvragen van reisgegevens wel een wettelijke basis: de Algemene Wet Bestuursrecht. Bovendien, zegt DUO, gaat de dienst niet willekeurig te werk: aan de stap om beschermde reisgegevens op te eisen ligt een zorgvuldig opgesteld ‘risicoprofiel’ van een student ten grondslag. Een woordvoerder van Translink zegt in een reactie tegen de krant: ‘Onze juristen hebben van DUO begrepen dat er een wettelijke grondslag is om bij ons gegevens op te vragen. Sterker, DUO is een toezichthouder en daardoor zijn wij zelfs wettelijk verplicht die reisgegevens af te staan.’
DUO heeft na publicatie van het artikel in de Volkskrant laten weten dat bij 377 studenten het reisgedrag op deze manier is gecontroleerd. Onbekend is of zich hieronder ook UvA- of HvA-studenten bevinden.
Reizigersorganisatie Maatschappij voor Beter OV maakt zich in het algemeen zorgen over de privacy van ov-gebruikers en is ongerust. Voorzitter Rikus Spithorst zegt in de krant: ‘De privacy van de ov-gebruiker is bij Translink, en dus bij alle vervoersbedrijven in Nederland, niet in goede handen.’ Hij vraagt zich af of wellicht de reisgegevens van duizenden mensen met ‘derden’ zijn gedeeld, zonder tussenkomst van een officier van justitie.
Veel te heftig
In een reactie op de berichtgeving in de Volkskrant laat de Landelijke studentenvakbond (LSVb) bij monde van bestuurslid Joyce van der Wegen aan Folia weten: ‘We vinden dit echt een veel te heftig middel om fraude of een vermoeden van fraude op te sporen. Deze methode staat niet in verhouding tot het mogelijke vergrijp. Als er een vermoeden tot fraude bestaat is het beter de adresgegevens van de studenten te controleren bij de Gemeentelijke Basisadministratie of ter plekke te controleren of een student woont op het adres dat hij bij DUO heeft opgegeven.’
Zie hier voor het hele artikel in de Volkskrant.
