‘Alle feministen haatten mannen’ en andere mythes gefactcheckt
In haar boek Dolle Mythes - een frisse factcheck van feminisme toen en nu ontleedt Folia-columnist Linda Duits vijf hardnekkige clichébeelden over feministen van de Tweede Golf. Vrijdag presenteert ze haar boek en wij lichten alvast een tipje van de sluier op. ‘Dolle Mina had bijna De Versierde Kut geheten.’
Alle feministen van de Tweede Golf waren humorloos
‘De vraag bij deze mythe is: hoeveel humor moet je hebben, wil de mythe onwaar zijn. Een totaal humorloze feminist die één keer een grapje maakt telt natuurlijk niet mee. Maar de Dolle Mina’s geven de doorslag, die waren ontzettend grappig. Ze hadden bijvoorbeeld bijna De Versierde Kut geheten, omdat vrouwen volgens hen zo worden gezien. Dat vond ik zelf heel grappig, vooral omdat Dolle Mina nu zo een bekend begrip is, het idee dat we nu telkens De Versierde Kut zouden zeggen in plaats van Dolle Mina. Uiteindelijk vonden ze Dolle Mina aantrekkelijker klinken, daar waren ze heel erg op uit. Verder hadden ze natuurlijk ludieke acties zoals mannen nafluiten op straat. Humor was hun belangrijkste insteek, daarom beoordeel ik deze mythe als onwaar.’
Alle feministen van de Tweede Golf waren zeurders
’Ja, het waren zeurders, maar er was ook heel veel om over te zeuren. Wat ik zelf heel frappant vond was dat het zeuren heel productief was. Dat klinkt raar, want het woord zeuren heeft in het Nederlands een negatieve connotatie. Toch was het constructief. In praatgroepen werd de agenda gezet en besloten welke acties ze wilden gaan doen; hartstikke nuttig dus. Alleen: hoe noem je zeuren dat positief is? Daar hebben we eigenlijk geen woord voor. Als mannen zich ergens langdurig tegen uitspreken noemen we dat “agenderen” of “aankaarten”. Als je zeuren als iets slechts ziet, dan is de mythe onwaar, maar als je zeuren als iets positiefs ziet, in die zin dat er dingen geagendeerd zijn waardoor ook dingen konden veranderen, dan was het waar. Dus ja, het waren zeurders, maar hoe je zeuren uitlegt doet ertoe.’
Alle feministen van de Tweede Golf waren mannenhaters
‘De Tweede Golf is mede gestart door mannen, zij waren er van begin af aan bij betrokken. Maar vervolgens was er een kleine groep radicale feministen en die verpestte het voor de rest. De radicalen waren de mannenhaters en hun stemmen waren zo sterk, dat zij er ook grotendeels in geslaagd zijn om de mannen daadwerkelijk weg te jagen. Maar dat was dus een kleine groep, het mannenhaterverwijt gaat zeker niet op voor de rest. Dat feministen mannenhaters waren, valt daarmee niet vol te houden. Deze mythe is onwaar.’
Alle feministen van de Tweede Golf waren lesbisch
‘Dit is een lastige! Er werd in de Tweede Golf heel erg nagedacht over de heteronorm en hoe die verbonden is met het patriarchaat. Er werden ook daadwerkelijk allerlei vrouwen politiek lesbisch, wat inhoudt dat je vanuit een politiek bewustzijn intimiteit met vrouwen onderling verkent en waardeert. Maar je seksuele voorkeur is natuurlijk lastig politiek te sturen. Heel veel vrouwen vonden het fijn om het met mannen te blijven doen ook al zagen ze die soms als de vijand. De mythe dat ze allemaal lesbisch waren vind ik daarom grotendeels onwaar.’
Alle feministen van de Tweede Golf waren wit
‘Witte feministen hadden inderdaad weinig aandacht voor hoe de problemen van vrouwen van kleur anders waren. Maar er waren genoeg vrouwen van kleur die hun daar voortdurend op wezen en die problemen ook aankaartten. Daar is ontzettend veel over gesproken in de Tweede Golf en het is belangrijk dat we recht doen aan wat die vrouwen van kleur betekend hebben voor de Tweede Golf. We moeten ze niet opnieuw uit de geschiedenis schrijven en ik beoordeel deze mythe daarom niet als waar maar als grotendeels waar.’
‘In dat uit de geschiedenis schrijven zit trouwens een belangrijke, meer algemene les voor de discussie over de Tweede Golf. Als je gaat kijken wie er terugkijkt en waarom, dan zie je dat daar vaak allerlei belangen achter zitten. Dat geldt voor al die mythen. Door Tweede Golfers weg te zetten als zeurders lijk je zelf weer net wat frisser. Als je zegt: “Het waren allemaal mannenhaters” maak je ze zo radicaal dat je ze niet serieus hoeft te nemen en ga maar door. Zo herinneren veel mensen zich de Tweede Golf op hun eigen manier en dat dient weer hun agenda in het heden. Daarom is het belangrijk dat we het gesprek aangaan en dat er een dialoog is tussen oude en nieuwe feministen zodat we allerlei historisch misverstanden kunnen overkomen en dat we kunnen leren van elkaar en de valkuilen uit het verleden vermijden.’
Dolle Mythes wordt aanstaande vrijdag gepresenteerd in de Aula van de UvA. In de aansluitende discussieronde gaan feministen van toen en nu met elkaar in gesprek. Lees volgende week een uitgebreid interview met Linda Duits in Folia 23. Dan lees je ook hoe je een exemplaar van haar boek kunt winnen.
