Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Rijksoverheid
actueel

Zoekmachine moet politici afrekenen op hun daden

Dirk Wolthekker,
16 januari 2017 - 17:10

Het digitale journalistieke medium De Correspondent heeft in samenwerking met UvA-wiskundige Maarten Marx, student-assistent Paul Schrijver en de Leidse politicoloog Tom Louwerse een zoekmachine gebouwd waarbij alle moties, amendementen en wetten sinds 1995 doorzoekbaar zijn. De makers zeggen met de zoekmachine inzichtelijk te willen maken ‘wat partijen waarmaken van wat ze beloven’. En daarmee is dan weer de democratie gediend.

Geen woorden, maar daden. Zo zou je het initiatief van de samenwerkende onderzoekers van De Correspondent, de UvA en de Leidse universiteit kunnen noemen. Veel kiezers maken de komende maanden een afweging aan welke partij ze hun stem gaan geven op 15 maart. Ze doen dat veelal op basis van ideologische voorkeuren, de kracht van politieke leiders of een online stemwijzer. Maar het kan ook anders, schrijven correspondenten Dimitri Tokmetzis en Bart de Koning. ‘Je kunt ook een keuze maken op basis van wat partijen de afgelopen kabinetsperiode daadwerkelijk hebben gedaan.’

 

Met behulp van een open source-zoekmachine zijn alle moties, amendementen, en wetten sinds 1995 gecategoriseerd, doorzoekbaar gemaakt en aangevuld met gegevens over de indieners van de tekst en over het verloop van de stemming. Waar je dan bijvoorbeeld achter kunt komen is hoe de PVV en de SP stemmen over het eigen risico in de zorg of in hoeverre de PvdA meestemt of niet met de VVD over kwesties als de buitenlandse handel of ontwikkelingssamenwerking.

‘Moties zeggen niet zo heel veel over wat een partij doet’

Democratisch tekort

UvA-wiskundige Maarten Marx noemt het geen stemwijzer, maar ‘een datajournalistiek project’ waarbij inzichtelijk is gemaakt wat er precies gebeurt in de Tweede Kamer bij stemmingen over moties, amendementen en wetten over een bepaald onderwerp. ‘Nu weet je eigenlijk alleen hoe een stemming is afgelopen door de notulen van de Tweede Kamer erop na te slaan. Dat is een hele klus en lang niet alles kun je terugvinden. Uit democratisch oogpunt zou je kunnen zeggen dat dat slecht is.’

 

Op de website watstemthetparlement.nl kunnen moties, amendementen en wetsvoorstellen rond alle mogelijke onderwerpen worden gezocht. Resultaten zijn dan vervolgens te sorteren of categoriseren op datum, op relevantie, op kabinet, op soort stemming (normaal of hoofdelijk), et cetera. ‘Iemand die in een bepaald onderwerp geïnteresseerd is, kan er op deze manier wel achter komen hoe partijen, individuele Kamerleden hebben gestemd bij moties, amendementen en wetten.’

 

Lezershulp

Moties zijn nog ‘vrij gemakkelijk’ te analyseren, menen de onderzoekers. ‘Maar moties zeggen niet zo heel veel over wat een partij doet. Moties worden vaak gebruikt om een punt te maken, de media te halen of de achterban te laten zien met een onderwerp bezig te zijn. Amendementen zijn al moeilijker te analyseren – door het vaak wollige en technische taalgebruik – maar zeggen wel meer over waar een partij voor staat. Maar de proof of the pudding zit in de wetsvoorstellen. Die leiden daadwerkelijk tot veranderingen van beleid en zijn van invloed.’

 

De initiatiefnemers van het project zijn op zoek naar mensen die hen willen helpen om voor verschillende beleidsterreinen te zoeken naar moties, amendementen en wetten. Zelf gaan ze aan de slag met de thema’s privacy, politie en defensie-uitgaven. Meedenken of meehelpen met de correspondenten kan hier.